راه هایی آسانتر برای عیب یابی شبکه

راهنمای عیب یابی
اولین موردی که باعث می شود تکنسین شبکه بتواند ایراد احتمالی را تشخیص دهد، بررسی این موضوع است که پیش از این شبکه در چه شرایطی به طور صحیح کار می کرده است. شناخت آن شرایط باعث تشخیص آسانتر عامل پدید آورنده خطا می گردد. اما متاسفانه بعضی از تجهیزات شبکه فاقد داده های فنی لازم برای رفع عیب یا مستنداتی برای آگاهی یافتن از شرایط کارکرد صحیح آن ها هستند و متخصصان هنگامی در کار با آنها موفق هستند که نمونه های مختلفی از آن ها را دیده، نصب کرده و با شرایط کارکرد آنها آشنا باشند. اما همان متخصصان هم ممکن است فراموش کنند که کدام یک از دستگاه ها، در کدام شرایط بهتر عمل می کردند یا کدام پیکر بندی برای کدام محیط مناسب تر بوده است. برای آنکه فاصله بین تکنسین های مختلف با یکدیگر کمتر شود و راه یافتن خطاها کوتاه تر گردد، رعایت ۵ نکته ضروری است. این موارد را می توان پنج گام برای کسب موفقیت در کشف خطا نام گذاشت.

گام اول: مستند سازی شبکه
در دست داشتن آخرین نقشه های فیزیکی و منطقی شبکه، کمک شایانی به شناخت وضعیت فعلی شبکه می نماید. با این نقشه ها می توان ادوات مختلف، پیکر بندی ها، و آدرس ها راتحت نظارت داشت. ضمن آنکه از این طریق کار عیب یابی آسانتر می گردد.

گام دوم: جمع آوری کلیه اطلاعات و تحلیل خطای پیش آمده
فرض کنید که اشکال کار می دانید، آیا می توانید آن را مستند کنید؟ آیا قبل ازبروز خطا، هشداری از ایستگاه های کاری صادر نشده است؟ برای این که این مرحله را ساده تر کنیئ. می توانید از دستگاه LinkRunner، محصول شرکت Fluke Networks استفاده کنید. این ابزار که به سادگی قابل حمل است می تواند اشکالات اولیه درلایه فیزیکی را نشان دهد. این ابزار می تواند در خدمت تکنسین ها باشد تا در صورتی که اشکال شبکه، فراتر از اشکالات معمولی بود، از متخصصان مجرب تری استفاده گردد. پس در گام دوم، با استفاده از ابزارهای کمکی به جمع آوری کلیه اطلاعات موجود می پردازیم و اشکالات لایه فیزیکی رابررسی می نماییم.

گام سوم: دامنه مشکل ایجاد شده را محدود کنید
قدم بعدی محدود کردن دامنه مشکل ایجاد شده است. بایدبررسی کنیم که مشکل مربوط به بخشی از شبکه است یا فقط به یک کلاینت محدود است. مثلا اگر مشکل مربوط به کلانیت است پس به کابل فیزیکی یا ایستگاه کاری محدود می گردد. یعنی پس از جمع آوری اطلاعات، باید آن را به مشکل پیش آمده محدود نماییم.

گام چهارم : مشکل را رفع کنید
پس از محدود کردن دامنه مشکل، رفع آن آسان تر خواهد شد. در مورد ادوات سخت افزاری، معمولا باید آن را تعویض نمود. مثلا تعویض Patch Cable یا تغییر پورت سوئیچ یا تعویض کارت شبکه کلانیت. این گام وقتی تکمیل می شود که پس از رفع عیب، شبکه مجددا تست شود تا ازرفع کامل اشکال اطمینان حاصل گردد.

گام پنجم: کارهای انجام نشده را مستند کنید
حال باید مجددا گام اول را تکرار کنید. یعنی مشکل پیش آمده و نحوه رفع آن را مستند سازی کنید. این کار برای مراجعات بعدی بسیار مفید خواهد بود.

اما آیا انجام این دادن همه این مراحل لازم است؟
گاهی پیش می آید که مشکلات شبکه، ناشی از اشکلات سیستم عامل است. اغلب تکنسین هایی که در واحدهای فنی مستقر هستند، هنگام انجام راهنمایی تلفنی، به کاربران می گویند که «یک بار کامپیوترتان را Boot کنید» این راه حل، در بعضی موارد مشکل را مرتفع می کند و دیگر نیاز به طی کردن گام های پنج گانه نیست. حسن این کار در این است که تکنسین بدون این که محل کارش را ترک کند، مشکل را برطرف نموده است.
اما بعضی مشکلات با Boot کردن ساده از بین نمی روند. در این موقع، در صورتی که کاربر کامپیو تر بتواند از خط فرمان (Command Prompt) سیستم عامل استفاده نماید، راهنمایی تلفنی را همچنان می توان ادامه داد. یعنی فرمان IPCONFIG می تواند وجود اتصال فیزیکی را بررسی نماید.
مثلا وقتی PC برای پروتکل DHCPپیکر بندی شده اما آدرس پیش فرض ویندوز (۱۶۹٫۲۵۴٫X.X) را بر می گرداند، مشخص می شود که کلانیت نمی تواند با سرورDHCP ارتباط برقرار کند.
یا وقتی یک کامپیوتر پرتابل را به شبکه متصل می کنیم، بایستی آدرس همان شبکه را داشته باشد. اما گاهی اوقات DHCP، آدرس subnet دیگری را به آن اختصاص می دهد. اکنون کاربر می تواند دو دستور C:\>ipconfig/release و C:\>ipconfig/renew را وارد نماید. یعنی می خواهد که آدرس lP جدیدی داشته باشد. اگر سیستم پاسخ دهد که انجام عمل DHCP میسر نیست. آنگاه این احتمال وجود دارد که کاربر از پیکر بندی lP استاتیک استفاده کرده باشد. در این حالت جهت بررسی صحت گزارش، باید به مستندات شبکه مراجعه نمود.
در حالتی دیگر، اگرکاربر یک آدرس lP را اعلام کند، باید از طریق ping کردن، آن را بررسی نمود. اگر PC کاربر، پاسخ مناسب می دهد، یعنی آنکه انجام فعالیت های متداول نظیر باز کردن صفحه وب انجام پذیر است. در غیر این صورت بایستی کامپیوتر را از نزدیک مورد بررسی قرارداد.

بررسی مشکل به صورت حضوری
پس از حضور در محل کاربر، کار جمع آوری اطلاعات شروع می شود. سؤال اول این است که انجام کدام عمل باعث بروز مشکل شد ه است. گاهی اوقات پاسخ این سؤال، چندان روشنگر نیست. زیرا کاربر می گوید که وی کار خاصی انجام نداده است و همه کارها صورت گرفته در حد کارهای معمولی روزانه بوده است یا آن که دقیقا می داند چه اتفاقی افتاده ولی ترجیح می دهد درباره آن توضیحی ندهد، یا مسئوولیت انجام آن را بر عهده نگیرد.
در این مواقع باید کاربر را مطمئن سازید که توضیح درباره نحوه بروز مشکل به رفع سریع ترآن کمک خواهد کرد. به غیر از این ها از انجام تغییرات محلی نیز سؤال کنید. مثلا این که به تازگی دکوراسیون اتاق محل کار تغییر کرده است، یک برنامه محافظ نمایش جدید نصب شده است یا مواردی از این دست.
بعد از آن که تا حد ممکن دانسته هایتان را افزایش دادید، مواردی که تلفنی به کاربر گفتید را مجددا خودتان آزمایش کنید. اگر عمل ping به سرور شبکه به درستی انجام می شود یا ادوات شبکه به درستی پاسخ می دهند، نشان دهنده آن است که ایستگاه کاری در لایه ۳، به درستی به شبکه متصل است و در نتیجه به انجام تست در لایه های پایین تر نیازی نیست. پس باید توجه را به لایه های بالایی شبکه معطوف نمود. اگر این قسمت درست جواب ندهد یعنی این که باید به سراغ لایه های پایین تر رفت. حالا باید از یک لایه شروع کنید.اگراتصال شبکه قطع باشد، دستورping این موضوع را به خوبی نشان می دهد. برای دیدن زمان پاسخ (Response Time)، دستور روبه رو استفاده می شود : C:\ping-t x x x x
نتیجه حاصله را می توان با استفاده از TERACERT و PATHPING برای بررسی مسیر ها به سمت Device مورد نظر تحلیل نمود.
Trace Route نمودن به شما می گوید که چگونه در طول مسیر شبکه، Packet ممکن است از بین برود. یعنی رفع عیب لایه یک شبکه را می توان از همین راه آغاز کرد. دستور C:\>tracert x.x.x.x یا C:\>patping این کار را انجام می دهند.

آیا به سطح پیشرفته تری از اشکال یابی احتیاج است؟
اگر هنوز ایراد مشخص نشده است یا برای تعیین آن به اطلاعات یا به جزییات بیشتری نیاز است، باید چند آزمایش دیگر را نیز انجام داد.
پس از اطمینان از این که، وارد نشدن کاربر به شبکه در اثر جابه جایی کابل یا جدا شدن کابل و اتصالات آن نمی باشد، به این نتیجه می رسید که مشکل پیش آمده، پیچیده تر از اشکلات معمولی شبکه هاست.
در این جا داشتن ابزاری مانند LinkRunner در کشف اشکالات موثر می باشد.

LinkRunner

آزمون های مستقیم
۱٫ تست لینک
۲٫ بررسی فعالیت Segmentها
۳٫ استفاده از DHCP به عنوان ابزار تشخیص
۴٫ انجام ping به صورت محلی و راه دور

تست لینک
بعضی از تکنسین های شبکه معتقد ند که روشن بودن چراغ (LED) روی کارت شبکه نشان دهنده برقرار بودن لینک است. اما این مساله در مورد تجهیزات مختلف، معانی متفاوتی دارد. در بعضی تجهیزات، چراغ های لینک (Link LED) توسط نرم افزارهای مستقر در سیستم میزبان کنترل می شوند و وقتی روشن می شوند که لایه های بالایی شبکه مشغول فعالیت باشند. بعضی کارت های شبکه چراغ لینک را وقتی روشن می کنند که ترافیکی روی شبکه در جریان باشد. در نتیجه روشن بودن LED، دلیل محکمی بر سالم بودن یا سالم نبودن لینک ارتباطی نیست. حتی بعضی از تجهیزات از LEDها برای نشان دادن یک طرفه یا دو طرفه بودن ارتباط (Haft or Full Dplex) یا نشان دادن سرعت ارتباط (۰۰/۱۰) استفاده می کنند.
برقراری لینک از طریق انجام روندی به نام Negotiation-Auto انجام می شود که در طی آن، طرف لینک اطلاعاتی را با یکدیگر تبادل می کنند. این اطلاعات شامل سرعت ارتباط یا یک طرفه/دو طرفه بودن آن می شود. در حین این تبادل، دو طرف ارتباط قابلیت های یکدیگر را مقایسه می کنند و سعی می کنند ارتباط رابابالاترین سرعت ممکن برقرار نمایند. اگر یکی از طرفین ارتباط نتوانند به درستی خود را پیکر بندی کنند یا درایو های مورد نیاز نداشته باشند. اینارتباط نمی تواند ادامه پیدا کند. آن گاه یا روند فوق مجددا تکرار می گردد و یا ارتباط به کلی قطع می گردد.
وقتی ارتباط در یک شبکه قطع شده است. Link Runner سعی می کند ابتدا ارتباط خودش را با هر یک از طرفین لینک برقرار سازد. مثلا خودش را به کارت شبکه یا سوئیچ (دو طرف یک ارتباط) متصل می کند. سپس روند NegotiationـAuto را بااستفاده از استاندارد lEEE 802.3 آغاز می کند. این ارتباط در سطح سخت افزار خواهد بود و توسط نرم افزار کنترل نخواهد شد. پس از انجام این کار، چراغ سبز رنگ LinkRunner روشن می شود و سرعت و نوع ارتباط ( یک طرفه/دو طرفه ) روی صفحه نمایش دستگاه نشان داده می شود.