امروزه با افزایش استفاده از اینترنت برای تبادل اطلاعات مهم و اساسی بحث امنیت در فضای مجازی از اهمیت بالایی برخوردار شده است. شرکتهای امنیتی برای پیشگیری از سرقت اطلاعات خدمات گوناگونی را ارائه میدهند که از جملهٔ این امکانات میتوان به گواهی امنیتی SSL، فایروال، اسکنرهای سنجش امنیت و ارزیابی سالیانه امنیتی وب سایتها اشاره کرد.
همانطور که میدانید بسیاری از مردم از طریق اینترنت خرید میکنند، ایمیل ارسال میکنند، به مدیریت حسابهای بانکیشان و کارهایی از این دست میپردازند، اما اگر اندکی در خصوص تعداد کاربران اینترنت تأمل کنید، شگفت زده و البته کمی نگران خواهید شد. ۱۵ سال پیش تنها ۱۵ درصد از آمریکاییها به اینترنت وصل میشدند، حالا این آمار حدود ۸۰ درصد است. جالب است بدانید که آمار جهانی کاربران اینترنت از این هم چشمگیرتر است. آمار به ما نشان میدهد که در یک دههٔ قبل تنها حدود ۳۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان از اینترنت استفاده میکردند، حال آنکه در ۱۰ سال گذشته این رقم به حدود ۲ میلیارد نفر رسیده است.
هر چقدر به تعداد کاربران اینترنت افزوده شود، به همان نسبت وب سایتها بیشتر در معرض حملات سایبری از قبیل سرقت رمزهای عبور کاربران قرار خواهند گرفت. تهدید کاربران اینترنت روز به روز افزایش مییابد. بر طبق گزارشها هر ساله بیش از ۵٫ ۳ میلیون نفر در آمریکا مورد سرقت اطلاعات در فضای مجازی قرار میگیرند.
بسیاری از کاربران فضای مجازی که خود یا افراد نزدیک به آنها مانند دوستان و خانوادهشان مورد سرقت اطلاعات قرار میگیرند و یا اینکه خبر مربوط به این سرقتها را میشنوند، پس از آن به راحتی و با آسودگی اطلاعات شخصی مانند نام واقعیشان را در فضای اینترنت منتشر نخواهند کرد.
نتایج یک گزارش تحقیقاتی که به تازگی منتشر شده است، نشان میدهد که بیش از ۶۲ درصد از کاربران اینترنت در ایالت متحده بابت مسألهٔ امنیت اطلاعاتشان در فضای مجازی نگرانیهای جدی دارند. واضح است که اگر کاربری در فضای مجازی برای دادن اطلاعات شخصی ساده مانند اسم واقعیاش احساس امنیت نکند، صحبت در خصوص استفادهٔ این کاربر از کارت اعتباری برای خرید اینترنتی یک شوخی بیمورد بیشتر نخواهد بود!
تحقیقات نشان میدهد که اگر وب سایتی در سطح مطلوبی از امنیت قرار نداشته باشد، کاربران اینترنت به سادگی اطلاعات خود را در آن به اشتراک نخواهند گذاشت.
خوشبختانه در حال حاضر فناوری SSL وجود دارد. SSL یک راه حل استاندارد برای محافظت از اطلاعات حساس و مهم در فضای مجازی است. البته به اعتقاد متخصصان مزایای SSL تنها به مباحث امنیت ابتدایی وب سایتها خلاصه نمیشود. این راهنما به شما در آشنایی با مفاهیم SSL، طرز کار آن و چگونگی ایمن سازی وب سایتها در فضای مجازی کمک شایانی خواهد کرد.
SSL؛ پایه و اساس امنیت فضای مجازی
SSL که در سال ۱۹۹۵ برای اولین بار مورد تحلیل و استفاده قرار گرفت، اکنون به یک فناوری جهانی برای ایمن سازی فضای مجازی تبدیل شده است. در ابتدا SSL به نظر یک فناوری بسیار پیچیده میآید، اما در واقع یک فناوری بسیار ساده است که به ایجاد اطمینان و اعتماد در فضای مجازی کمک شایانی میکند. در واقع تصور اینترنت عمومی بدون وجود امنیت سراسری ایجاد شده توسط SSL امری دشوار و غیر ممکن است.
در اصل نشانه ویژهٔ وب سایتهای دارای گواهی SSL یک بخش کوچک از یک کد است که صاحب سایت آن را در وب سایت خود نصب کرده است. پس از نصب و راه اندازی، ارائه دهندهٔ خدمات SSL چک امنیتی گستردهای از سرور، مرورگر و مرکز داده به منظور ایجاد یک دامنه و سرور امن به عمل میآورد. پس از انجام ایمن سازی، اطلاعات کدگذاری شده از طریق اینترنت برای صاحب سایت ارسال خواهد شد. این اطلاعات به گونهای است که امکان رمزگشایی یا رهگیری آنها به منظور انجام حملات سایبری توسط شخص سومی وجود ندارد. به عبارت دیگر فناوری SSL به شیوهای کاملاً مؤثر از وب سایتها در برابر حملات سایبری محافظت میکند. این فناوری به ویژه از سایتها در برابر آن دسته از حملاتی که سارقان اطلاعات (هکرها) مخفیانه به استراق سمع گفتگوهای اینترنتی مهم صاحبان و کاربران سایت میپردازند و یا از تراکنشهای آنلاین کارتهای اعتباری به شیوهای مخفیانه باخبر میشوند، حفاظت میکند.
SSL Authentication
برای صدور گواهی SSL و تأیید ایمنی وب سایتها لازم است هویت قانونی و حقوقی صاحب وب سایت و وب سایتها به اثبات برسد. صاحب وب سایت برای پیشبرد پروژهٔ تأیید هویت با مرکزی به نام certificate authority (CA) که مسئول صدور گواهیهای SSL است، مرتبط میشود. در صورتی که وب سایتی درخواست استفاده از گواهی SSL را به CA بدهد، این مؤسسه به بررسی و تحقیق در خصوص سایت میپردازد تا اطمینان حاصل کند که سایت قانونی و حقوقی است. معمولاً کارشناسان این مؤسسه برای تأیید محل سکونت و هویت صاحب وب سایت به بررسی اسناد ثبت شدهٔ تجاری و حقوقی وب سایت خواهند پرداخت.
هر چند وب سایتها خود امکان تهیه و امضای گواهی SSL را دارند، اما معمولاً به دلیل امنیت بیشتر و مدیریت بهتر، صدور گواهی نامه توسط نهاد معتبر سومی صورت میگیرد. وقتی صدور این گواهی نامه توسط یک نهاد بیطرف و سومی صورت بپذیرد، دیگر شکی برای قانونی نبودن وب سایت وجود نخواهد داشت. البته برخی از سایتهای ارائه دهندهٔ خدمات، به طور مستقیم گواهی نامهٔ SSL را تهیه و صادر میکنند که این مورد بیشتر برای سایتها و محیطهای آزمایشی اتفاق میافتد.
فروشندگان بزرگ ارائه دهنده خدمات SSL مانند مایکروسافت توصیه اکید دارند در صورتی که وب سایت عمومی است صدور گواهی SSL حتماً توسط نهاد و مؤسسهٔ بیطرف و سومی انجام پذیرد.
در حال حاضر بهره گیری از پروتکل امنیتی SSL فراگیر شده است و طیف گستردهای از وب سایتها و مرورگرها برای ایمن سازی از این فناوری بهره گرفتهاند. جالب است بدانید که این فناوری نه تنها از وب سایتها که از ارتباطات در فضای مجازی نیز محافظت میکند. SSL همچنین از محتوای ایمیلها، پیامها و ارتباطات تلفنی و اطلاعات رد و بدل شده بین دو سرور در فضای مجازی به خوبی محافظت میکند.
چگونگی عملکرد SSL
در یک وب سایت که مجهز به گواهی SSL است، تمام اطلاعات تبادل شده میان سرور و مرورگر بیش از ارسال کدگذاری خواهند شد.
برای این کار، گواهی SSL دو کد دارد که کلید نامیده میشوند. کلید امنیتی (private key) منحصراً به سرور میزبان وب سایت اختصاص دارد و کلید عمومی (public key) در دسترس تمام مرورگرها قرار خواهد گرفت. دادههایی که توسط کلید امنیتی رمز گذاری شوند تنها توسط کلید عمومی رمزگشایی شده و بالعکس دادههایی که توسط کلید عمومی رمزگذاری میشوند توسط کلید امنیتی رمزگشایی خواهند شد.
سطح امنیتی که توسط SSL ایجاد میشود به عوامل محدودی از جمله نوع گواهی SSL وب سایت، نوع مرور گر استفاده شده توسط کاربر و قابلیتها و ویژگیهای سرور میزبان بستگی خواهد داشت.
یکی از ویژگیهای گواهی SSL، وجود طیفی از سطح رمزگذاری نظیر «بالاتر از ۲۵۶ بیت» است.
در این بخش مثالی برای مقایسهٔ قدرت رمزگذاری SSL آورده شده است. جالب است بدانید که قدرت SSL صد و بیست و هشت بیتی ۸۸^۲ برابر گواهی SSL چهل بیتی است. به عبارت دیگر تریلیونها بار قویتر است. میتوان گفت که یک سارق اطلاعات (هکر) باید برای شکستن حصار امنیتی یک گواهی SSL ۱۲۸ بیتی و رمز گشایی کدهای آن یک تریلیون سال وقت صرف کند و این زمان برای گواهی SSL ۲۵۶ بیتی بسیار بیشتر خواهد بود.
تجربیات کاربران از SSL
شما برای دانستن اینکه سایتی از گواهی SSL استفاده میکند، نیازی به دانش آی تی و آشنایی با روش برنامه نویسی HTML نخواهید داشت. در واقع، مرورگرهای اینترنتی به نشانههای بصری مجهز هستند که به شما برای اطلاع از استفادهٔ سایت از گواهی SSL کمک میکند. برای مثال، آدرس سایتی که گواهی SSL دارد با https:// شروع میشود. در حالی که سایتهای غیر امن با http:// شروع میشوند.
در صورتی که شما از یک وب سایت دارای گواهی SSL بازدید نمایید بسیاری از مرورگرهای اینترنتی مانند اینترنت اکسپلورر، فایر فاکس و سافاری یک آیکون کوچک قفل را در بالای صفحه نمایش خواهند داد.
محل و شکل ظاهری قفل بسته به نوع مرورگر استفاده شده متفاوت خواهد بود، اما شما حتماً برای اطمینان از امنیت سایت مورد بازدید از وجود آن مطمئن شوید.
بسیاری از مرورگرها زمانی که روی آیکون قفل کلیک کنید، اطلاعاتی را در خصوص CA و شرکت ارائه دهندهٔ گواهی SSL نمایش خواهند داد. در صورتی که روی گزینهٔ اطلاعات بیشتر کلیک کنید اطلاعاتی نظیر تاریخ انقضای گواهی نامه و اطلاعات فنی دیگر در خصوص SSL را مشاهده خواهید نمود.
جالب است بدانید که مرورگرها در صورت قابل اعتماد نبودن گواهی SSL سایت، انقضای گواهی آن یا عدم انطباق آن با آدرس سایت پیام هشداری را نمایش میدهند.
وجود گواهی SSL برای ایجاد حس اعتماد در کاربران سایت ضروری است
اگر شما صاحب سایتی هستید که به ویژه در آن معاملات و تراکنشهایی از طریق کارتهای اعتباری صورت میگیرد، کاربران باید از سطح بالای امنیتی سایت شما اطمینان کامل حاصل نمایند. به نظر شما چرا این حس اعتماد اهمیت بالایی دارد؟ برای مثال اگر اطلاعات کارت اعتباری کاربران سایت شما مورد حملهٔ ساییری قرار گیرد، طبق آمار، آنها دیگر از وب سایت شما بازدید نمیکنند. همچنین به احتمال زیاد آنها این تجربه بد و دید منفی را در سایر سایتها و شبکههای اجتماعی منتشر کرده و سایر کاربران را از این اتفاق مطلع خواهند کرد. هر چند کاری از دست شما برای جبران خسارت کاربران سایتتان بر نمیآید اما این اتفاق روی ساختار روابط کاری شما با مشتریانتان تأثیر خواهد گذاشت و سایت شما مشتریان جدید و بالقوهٔ خود را از دست خواهد داد.
استفاده از گواهی امنیتی SSL سریعترین، سادهترین و مقرون به صرفهترین راهی است که به اعتبار وب سایت و اطمینان کاربر از ضریب ایمنی آن و موفقیت کسب و کار شما کمک قابل توجهی خواهد کرد. هنگامی که دادههای کاربران کدگذاری شود، دیگر امکان رهگیری آن در اینترنت توسط سارقان اطلاعات وجود نخواهد داشت و اطلاعات حساس مشتریان شما محفوظ خواهد ماند و در نتیجه اطمینان آنها به شرکت شما افزایش خواهد یافت. به طور خلاصه میتوان گفت که شما علاوه بر حافظت از اطلاعات بازدیدکنندگان سایتتان از شهرت خود در فضای مجازی نیز محافظت خواهید کرد.
اهمیت انتخاب درست ارائه دهندهٔ خدمات SSL
بسیاری از کاربران در هنگام بازدید از یک سایت به وجود نشانهای تجاری شرکتهای امنیتی مجازی که در اصطلاح trust marks نامیده میشوند و دال بر ایمنی سایت هستند، توجه ویژهای نشان میدهند. نتیجهٔ یک تحقیق نشان داده است که بیش از ۸۶ درصد خریداران آنلاین ابتدا از وجود و اعتبار این نشان اطمینان حاصل میکنند و سپس با احساس امنیت بیشتری اطلاعات شخصی خود را در اختیار وب سایت قرار میدهند. با توجه به این واقعیت مهم، انتخاب یک ارائه دهندهٔ خدمات SSL مطمئن یکی از مهمترین تصمیمات کسب و کار شما خواهد بود.
تعداد شرکتهای ارائه دهندهٔ گواهی امنیتی SSL بسیار زیاد است، اما تعداد کمی از این شرکتها در سطح جهان از شهرت و اعتبار خوبی برخوردار هستند. لازم است قبل از خرید گواهی SSL دربارهٔ شرکت ارائه دهندهٔ خدمات تحقیق کرده و از حسن شهرت و اعتبار آن اطمینان حاصل نمایید.
همکاری با یک شرکت متخصص در زمینهٔ ارائهٔ گواهی امنیتی SSL به اعتبار سایت شما و اعتماد کاربران به آن کمک قابل توجهی خواهد کرد.
اما در مقابل انتخاب یک ارائه دهندهٔ غیر قابل اعتماد میتواند عواقب جدی و خطرناکی را به دنبال داشته باشد. برای مثال در ۴ آوریل ۲۰۰۹ به دلیل مشکلات فنی شرکت گلوبال ساین، دارندگان گواهی SSL این شرکت با مشکلات و ضررهای زیادی مواجه شدند.
به همین دلیل است که انتخاب درست شرکت ارائه دهندهٔ خدمات SSL امری ضروری قلمداد میشود.
تجربهٔ امنیت در سطحی بالاتر با بهره گیری از EV SSL
اخذ گواهی SSL معمولی برای فروشگاههای مجازی و وب سایتهای معاملاتی امری ضروری است، اما شما میتوانید از فناوری پیشرفته و سطح بالای SSL استفاده نمایید که رمزگذاری پیچیدهتر و فرآیند صحهگذاری سخت گیرانهتری را اجرا میکند. این نوع از SSL در اصطلاح فناوری EV SSL نامیده میشود و نشانهٔ واضح آن برای کابران وب سایت قرار گرفتن آدرس سایت در نواری سبز رنگ درون کادر مرورگر خواهد بود که نتیجهٔ آن امنیت بیشتر سایت شما و اعتماد بیشتر کاربران به ضریب امنیت وب سایتتان خواهد بود.
چگونگی عملکرد EV SSL
برخی از ارائه دهندگان خدمات SSL هنگامی که با تقاضا برای قیمت پایینتر این گواهی نامه مواجه شدند، اقدام به عرضهٔ گواهیهایی کردند که از لحاظ سطح رمزگذاری و تصدیق هویت با گواهیهای SSL با قیمت بالا تفاوتهای چشمگیری دارد. یک گروه مستقل صنعتی با نام CA/Browser Forum۷ برای جلوگیری از سردرگمی کاربران و تسهیل شناسایی وب سایتهایی که از گواهی SSL قویتری استفاده میکنند، اقدام به اعطای گواهی EV SSL کرده است.
گواهیهای EV SSL به مانند گواهیهای امنیتی SSL از همان روش رمزگذاری کلید عمومی / امنیتی برای محافظت از انتقال دادهها استفاده میکنند. با این حال وب سایتهایی که از EV SSL بهره میگیرند، ضریب امنیتی بسیار بالاتری دارند. وقتی سایتی از EV SSL بهره میگیرد، فرآیند دقیقتری برای تصدیق هویت انجام خواهد شد. همانطور که قبلاً به آن اشاره شد یکی از نشانههای ورود به یک سایت امن مجهز به گواهی EV SSL سبز شدن آدرس سایت در داخل کادر مرورگر است.
چرایی اهمیت EV SSL
نتایج یک تحقیق نشان داده است که بازدیدکنندگان سایت شما در صورتی که نوار سبز رنگ را مشاهده کنند، تمایل بیشتری برای ارتباط و تعامل با سایت شما دارند و این میتواند بدین معنی باشد که از سایت شما خرید خواهند کرد، در خبرنامهٔ سایت عضو خواهند شد و از خدمات سایت شما بهره خواهند گرفت. نتایج مطالعهٔ مستقل مؤسسهٔ Tec-Ed نشان داده است که ۹۷ درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی در صورتی که نوار سبز مربوط به گواهی EV SSL را مشاهده کنند، با اطمینان خاطر بیشتری اطلاعات شخصی و مالی خود را در اختیار سایت قرار خواهند داد.
اگر به دنبال بالاترین سطح امنیتی رمزگذاری دادهها و افزایش ضریب ایمنی سایتتان هستید، گواهی EV SSL بهترین انتخاب برای شما خواهد بود.
سایتتان را به SSL مجهز کنید!
اگر شما قصد دارید برای افزایش امنیت سایتتان از گواهی SSL استفاده نمایید، اولین گام، انتخاب یک شرکت ارائه دهندهٔ این خدمت است. شرکتهای ارائه دهندهٔ خدمات SSL بسیار زیاد هستند، اما به یاد داشته باشید که باید بهترین شرکت را از میان آنها انتخاب کنید. شرکتی که دستورالعملهای امنیتی سخت گیرانهای را در پیش میگیرد.
وقتی شما با یک شرکت قرارداد همکاری امضا کردید، این شرکت از شما قبل از صدور گواهی SSL مدارک هویتی و قانونی شرکت یا سایتتان را برای احراز هویت درخواست خواهد کرد. در این بخش هر شرکت ارائه دهنده، مقررات خاص خود را دارد اما معمولاً بسیاری از شرکتهای ارائه دهندهٔ خدمات SSL اسناد ثبت شدهٔ حقوقی و قانونی سایت (شرکت) را درخواست خواهند کرد. برای مثال، شرکت ژئو تراست برای تکمیل مراحل درخواست گواهی و تأیید هویت قانونی محلی و ملی سایت شما، کپی تمام اسناد ثبتی شرکت را به دقت بررسی میکند. این شرکت همچنین اسناد مربوط به ثبت دامنهٔ سایت شما را نیز مورد بررسی قرار میدهد. ژئو تراست به منظور تسهیل فرآیند بررسی برای مشتریانش، این تحقیق را از طریق پایگاههای دادهٔ عمومی انجام میدهد.
فرآیند صدور گواهی SSL توسط CA بسته به نوع و سطح گواهی خریداری شده از چند دقیقه تا چند روز زمان خواهد برد. فرآیند صدور گواهیهای امنتر و قابل اعتمادتر زمان بیشتری خواهد برد، اما انتظار برای دریافت این نوع گواهیها ارزش دارد. به عنوان نمونه، صدور گواهی EV SSL بسیار طولانی است، اما حداکثر امنیت و اعتماد را برای شما مهیا خواهد کرد، به نحوی که کاربران از حضور در سایت شما احساس امنیت خواهند کرد. گواهی EV به دلیل ایجاد فضای امنتر برای تعاملات شما با مشتریان و کاربران، تأثیر بسیار مثبتی روی افزایش سود کسب و کار شما خواهد داشت.
لازم است شما پس از اخذ گواهی، آن را روی وب سرور خود نصب نمایید. هر چند مراحل نصب SSL ساده و روشن است، اما به دلیل نگرانی برخی از خریداران از ایجاد مشکل، برخی از شرکتهای CA به هنگام خرید گواهی، دستورالعمل کاملی برای نصب ارائه میدهند. چگونگی نصب SSL با توجه به نوع سرورها متفاوت است، بنابراین لازم است برای اطمینان بیشتر هر گونه سؤال و ابهامی را با نمایندهٔ CA مطرح کنید.
برخی از شرکتهای CA به خریدارانشان نشانهٔ امنیتی ویژهای ارائه میدهند که خریداران با نشان دادن آن به بازدیدکنندگان سایت به آنها اطمینان میدهند که این سایت توسط گواهی امنیتی SSL محافظت میشود. برای نصب این نشان ویژهٔ امنیتی کافی است که کد مورد نظر را از نمایندهٔ CA دریافت کرده و آن را در بخش Source Code وب سایتتان کپی کنید. اطمینان حاصل کنید که این نشان ویژهٔ امنیتی در سایت شما به ویژه در صفحهٔ اول (home page) برجسته و قابل رؤیت باشد. در صورتی که سایت شما یک فروشگاه الکترونیک است توصیه میشود این نشان ویژه را در تمامی صفحات سایت از جمله صفحهٔ محصولات و صفحهٔ ویژهٔ خرید الکترونیک نمایش دهید. زمانی که بازدیدکنندگان هولوگرام SSL را در سایت شما مشاهده میکنند، زمان بیشتری را در سایتتان میگذرانند، در خبرنامهٔ شما عضو خواهند شد و خرید بیشتری خواهند کرد. متخصصان توصیه میکنند که این نشان را در بالای صفحهٔ اصلی نمایش دهید. بسیاری از صاحبان وب سایتها این نشان را در تمامی صفحات سایت نمایش میدهند تا امنیت بالای آن را به مشتریان یادآوری کنند.
نتیجه: مزایای بهره گیری از گواهیهای SSL
وقتی شما از گواهی SSL استفاده میکنید، این پیام روشن را به کاربرانتان میدهید که ما مراقب ایمنی شما هستیم و سایت ما مورد اعتماد است. با این وجود تمام گواهیهای SSL از لحاظ سطح امنیتی موقعیت یکسانی ندارند. هنگامی که قصد خرید SSL را دارید باید از اعتبار، قابل اعتماد بودن و حسن شهرت شرکت ارائه دهنده اطمینان حاصل فرمایید. توصیه متخصصان به خریداران استفاده از گواهی EV SSL است. بهره گیری از گواهی EV SSL که از شرکت ارائه دهندهٔ معتبری خریداری شده باشد، امنیت و اعتبار سایت شما در فضای مجازی را تضمین خواهد کرد. علاوه بر این موارد گواهی EV SSL کاربران را تشویق میکند تا زمان بیشتری را در سایت شما حضور داشته باشند که این اتفاق به افزایش فروش و در نتیجه موفقیت سایت شما منجر خواهد شد.
برای خرید SSL، ارائه دهندهای قابل اعتماد، معتبر و مستقل را انتخاب نمایید. این گواهی باید حداقل سطح رمزگذاریاش ۱۲۸ بیتی باشد، اما به گفتهٔ متخصصان یک حالت خوب برای آن سطح رمزگذاری ۲۵۶ بیتی است. برای حفاظت بهتر از دادهها و اطلاعات، باید SSL به مراکز دادهٔ قوی و سایتهای بازیابی اطلاعات قدرتمند مجهز باشد. از نمونه شرکتهای معتبر در زمینهٔ ارائهٔ گواهی SSL میتوان به KPMG، دلویت و تاچ، ارنست و یانگ و ژئوتراست اشاره کرد.
گواهی SSL در ایران
از آنجایی که گواهیهای امنیتی SSL با واسطه یا بیواسطه باید به یک CA معتبر متصل باشند با توجه به شرایط امروز کشور ما و نیاز سایتهای ایرانی به اخذ این گواهی نامه برای تأمین امنیت کاربران، معمولاً این گواهیها با ۲ یا ۳ واسطه از شرکت CA اصلی خریداری میشود که لازم است در خصوص نوع SSL خریداری شده و اعتبار شرکت اصلی و شرکتهای واسطه تحقیق و ارزیابی دقیقی انجام شود.