فناوری ایجکس جدید است و شگفتانگیز بهنظر میرسد. ولی در حقیقت کل این شعبده بر اساس فناوریهایی بنا شده است که هماکنون موجودند: جاوا اسکریپت و XML. هر دوی این فناوریها تا حد زیادی باز هستند و منحصر به شرکت خاصی نیستند. به همین دلیل این روزها تمام محافل دنیای برنامه نویسی مملو از مقالات و تحلیلهایی درباره AJAX است. به عنوان نمونه میتوانید صفحه نخست سایت موسوم به کانال شبکه برنامه نویسان سان را بازکنید.
بیشتر این صفحه (در زمان نگارش این یادداشت) به مقالات و مطالب متنوعی درباره AJAX اختصاص یافته است. مجلات برنامهنویسی نیز مقالات متعددی در این زمینه منتشر کردهاند و سایتهای معروفی مانند O” Reilly و xml.com نیز در این باره مطلب دارند.
بنابراین ظرفیت بالایی برای تبدیل ایجکس به یک استاندارد جهانی وجود دارد. از این رو قرار است در تاریخ سیزدهم مارس سمینار مهمی در زمینه Ajax برگزار شود. اگر همین الان به سایت ajaxseminar.com مراجعه کنید، متوجه میشوید که علاوه بر طراح این تکنیک، چندین برنامهنویس شاخص از شرکتهای بزرگی همچون یاهو در آن شرکت خواهند داشت.
این فناوری از یک جنبه دیگر نیز اهمیت دارد. بهدلیل عدم نیاز به بارگذاری مجدد کل یک صفحه وب، مقدار دادههایی که لازم است برای تکمیل یک Interaction میان کاربر و سایت مبادله شود، به شدت کاهش مییابد و این به معنی افزایش محسوس سرعت نرمافزارهای تحت وب، سهولت بهکارگیری اینترفیسهای مبتنی بر ایجکس و کاربرپسندترشدن آنها میشود. به همین دلیل این روزها اکثر پورتالهای بزرگ (مانند یاهو) مشغول طراحی اینترفیسهای مبتنی بر AJAX هستند.
با این همه مزایای ایجکس به همین موارد ختم نمیشود. تصور کنید وقتی در طول شبانه روز میلیاردها بار فرآیند بارگذاری مجدد صفحات وب تعاملی در شبکه اینترنت تکرار میشود، استفاده از ایجکس چگونه موجب آزاد شدن پهنایباند اینترنت و در نتیجه میلیاردها دلار صرفهجویی اقتصادی در این زمینه میشود و این به نوبه خود انقلابی در عرصه وب و فضای سایبر به شمار میرود. این تحول در شرایطی اتفاق میافتد که همزمان فناوریهای اینترنت پرسرعت همچون ADSL به شدت در حال رشد هستند.
حال تصور کنید اگر فناوری ایجکس در مقیاس گستردهای مورد استفاده نرمافزارهای تحت وب قرارگیرد. آنگاه افزایش سرعت کار با اینترنت چند برابر خواهد شد. چنین تحولی میتواند اینترنت را به کامپیوتر دوم کاربران تبدیل کند. به گونهای که برای آنها اجرای یک نرمافزار از روی وب تفاوت محسوسی با اجرای آن از روی کامپیوتر دسکتاپ نداشته باشد. در این صورت ممکن است واقعا بخش مهمی از توان پردازشی نرمافزارها، چه از نوع دسکتاپ و چه از نوع تحت وب به سیستمهای موسوم به Web Service واگذار شود. از این رو کسانی که مبتکر و مشوق ایده وب سرویس بودهاند، این روزها انگیزه تازهای برای سرعت بخشیدن به این فناوری پیدا کردهاند و تلاش میکنند دو فناوری ایجکس و وب سرویس را بهیکدیگر پیوند دهند و راهکارهای تازهای بیافرینند.