فرآیند مسیریابی را به درستی درک کنید بهتر است در ابتدا کمی در مورد پروتکل TCPIP و چگونگی کارکرد آن بدانیم .هر دستگاهی که به یک شبکه مبتنی بر پروتکل TCPIP متصل شده است یک آدرس IP منحصر به فرد دارد که بر روی کارت شبکه آن دستگاه قرار میگیرد .آدرس IP از ۴ قسمت عددی تشکیل شده است که بوسیله نقطه از یکدیگر جدا شده اند . برای مثال یک آدرس IP چیزی شبکه این است : ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۱۰
بهترین مقایسه ای که میتوانم از آدرس IP برای شما داشته باشم تا درک بهتری از این مسئله داشته باشید ، مقایسه آن با آدرس خیابان های است . یک آدرس خیابان شامل یک شماره و یک نام است . شماره در واقع نمایانگر پلاک یک ساختمان در آن خیابان است . آدرس IP هم تقریبا به همین روش عمل میکند .آدرس به دو قسمت شماره شبکه و شماره دستگاه تقسیم می شود . اگر شما آدرس IP را با شماره خیابان مقایسه کرده اید بنابراین شماره شبکه در حقیقت همان نام خیابان و و شماره دستگاه نیز در حقیقت همان شماره منزل مورد نظر است .شماره شبکه مشخص کننده شبکه ای است که آن دستگاه در آن قرار گرفته است و شماره دستگاه نیز در حقیقت به دستگاه مورد نظر هویت قرار گرفتن در شبکه را میدهد.خوب شما از کجا متوجه می شود که کجا آدرس شبکه تمام شده است و از کجا آدرس دستگاه شروع می شود ؟ این وظیفه Subnetmask است . Subnetmask به کامپیوتر میگوید که از کجا شماره شبکه تمام شده و از کجا شماره دستگاه شروع می شود . فرآیند Subnetmasking ممکن است بسیار پیچیده و سنگین باشد و به همین دلیل در مقاله ای جداگانه به این مورد خواهیم پرداخت . فعلا این مسئله را در سطح بسیار ساده و مقدماتی در نظر میگیریم و یک subnetmask ساده را بررسی می کنیم .

subnet mask ساختاری شبیه ساختار IP دارد به شکلی که از ۴ قسمت عددی که با نقطه از همدیگر جدا شده اند استفاده می کند . برای مثال این یک subnet mask ساده است : ۲۵۵٫۲۵۵٫۲۵۵٫۰ در مثال بالا در سه قسمت اولیه آدرس یا بهتر بگوییم سه octet اول ، سه عدد ۲۵۵ مشاهده می کنیم و در قسمت آخر نیز یک عدد ۰ مشاهده می کنیم . عدد ۲۵۵ در هر octet نمایانگر این است که هر کدام از بیت هایی که در این قسمت قرار گرفته اند یک قسمت از شماره شبکه هستند . قسمتی که در آن صفر وجود دارد بیانگر این است که هر عددی که در اینجا قرار بگیرد جزوی از شماره های شبکه نیست و بنابراین شماره های دستگاه های شبکه در این قسمت تعیین می شود . متوجه هستم که کمی در این مورد دچار ابهام شده اید اما نگران نباشید و به مثال توجه کنید . تصور کنید که کامپیوتری دارید که دارای آدرس IP به شماره ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۱ و subnet mask به شماره ۲۵۵٫۲۵۵٫۲۵۵٫۰ است .در این مورد خاص سه octet ابتدای آدرس subnet mask ما عدد ۲۵۵ است . این بدین معناست که ۳ octed ابتدای این آدرس IP متعلق به آدرس شبکه است .بنابر همین استدلال می توان گفت که آدرس شبکه این IP معادل آدرس ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫x است . مهمترین دلیلی که شمار باید این مسائل را به خوبی بدانید این است که وظیفه یک مسیریاب انتقال بسته های اطلاعاتی از یک شبکه به شبکه دیگر است و تمامی دستگاه هایی که در یک شبکه یا در یک قسمت مشخص از یک شبکه قرار گرفته اند برای اینکه بتوانند با شبکه های دیگر در ارتباط باشند می بایست از یک آدرس دهی مشترک بین شبکه استفاده کنند که همان subnet mask است .برای مثال اگر آدرس شبکه مسیریابی که در شکل ب مشاهده کردید آدرس ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫x باشد . بنابراین آدرس هایی که می توان برای هر ۴ پورت موجود بر روی آن مسیریاب در نظر گرفت می تواند مانند زیر باشد :

۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۱
۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۲
۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۳
۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۴
همانطوری که مشاهده کردید هر کامپیوتر در شبکه محلی میتواند آدرس شبکه یکسانی داشته باشد اما آدرس دستگاه می بایست متفاوت باشد . شاید بدانید که هر کامپیوتر در شبکه برای اینکه بتواند اطلاعات خود را از کامپیوتر مبدا به کامپیوتر مقصد انتقال دهد از آدرس IP مقصد به عنوان آدرس مقصد استفاده می کنند و ایندو در شبکه از این طریق با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند .برای مثال در اینجا کامپیوتر یا آدرس IP به شماره ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۱ براحتی می تواند بسته های اطلاعاتی خود را به کامپیوتر با آدرس IP به شماره ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۲ منتقل کند و دلیل اینکار این است که ایندو بصورت مشترک از یک شبکه محلی و فیزیکی استفاده می کنند . خوب برای اینکه کامپیوتر بتواند داده های خود را به یک شبکه دیگر منتقل کند قضیه تا حدودی متفاوت می شود . ار آنجایی که من هدف اصلی خود در این مقاله را استفاده از مسیریاب هایی که در خانه و محیط های کاری کوچک برای متصل شدن به اینترنت استفاده می شوند قرار داده ام شما فرض را بر این بگیرید که یکی از کامپیوتر هایی که در شبکه داخلی همین آدرس قرار دارد می خواهد از وب سایت www.itpro.ir بازدید کند.این وب سایت بر روی یک هاست یا میزبان اینترنتی قرار دارد . مانند تمامی کامپیوترها در شبکه یک وب سایت هم برای خود یک آدرس IP منحصر به فرد در شبکه اینترنت دارد . برای مثال در اینجا آدرس IP سرور مورد نظر ۲۴٫۲۳۵٫۲۰٫۴ است .

شما براحتی با نگاه کردن به این آدرس IP متوجه خواهید شد که این آدرس IP متعلق به شبکه داخلی شما با آدرس شبکه ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫x نیست . بنابراین کامپیوتر مورد نظر در شبکه که درخواست این وب سایت را داده است بصورت اتوماتیک متوجه خواهد شد گه سرور مورد نظر در شبکه داخلی ما وجود ندارد. بنابراین کامپیتور درخواست دهنده به آدرس Default Gateway خود یا در واقع آدرس مسیریاب خود داده ها و درخواست ها را ارسال خواهد کرد .Default Gateway جزوی از تنظیمات TCP/IP مربوط به کارت شبکه کامپیوتر شما است . در حقیقت این وقتی اطلاعاتی به Default Gateway ارسال می شود یعنی کامپیوتر قادر به تشخیص مقصد مورد نظر خود نبوده است و چون بسته اطلاعاتی را نمیداند به کحا ارسال کند به Default Gateway ارسال می کند . معمولا آدرس Default Gateway در شبکه همان آدرس مسیریاب یا روتر است که در اینجا ما آدرس ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۰ را برای آن در نظر میگیریم .

در نظر داشته باشیم که آدرس IP مورد استفاده برای Default Gateway می بایست در محدوده آدرس دهی شبکه داخلی ما قرار داشته باشد بطوریکه کامپیوترهای شبکه داخلی بتوانند براحتی با آن ارتباط برقرار کنند . معمولا مسیریاب ها دارای ۲ عدد آدرس IP هستند که یکی از آنها مشابه محدوده آدرس دهی IP شبکه داخلی و یکی دیگر از آنها در محدوده آدرس دهی ISP است که ار طریق آن به اینترنت متصل شده است . آدرسی که از ظریق ISP به مسیریاب داده می شود در محدوده آدرس دهی است که در شبکه ISP موجود است. در اینجا نقش مسیریاب شما انتقال بسته های اطلاعاتی شما از شبکه داخلی شما به شبکه ISP مقصد است . ISP شما نیز برای خود مسیریاب های مختلفی را دارد که هر کدام نیز به همین روش فعالیت می کنند و بسته های اطلاعاتی را آنقدر در بین شبکه های جابجا می کنند که در نهایت در اینترنت قرار گرفته و به مقصد مورد نظر برسد و به فرستنده بازگشت داده شود .