گسترش روز افزون ارتباطات، پیشرفت سریع دانش و فناوری، افزایش شتاب در انجام امور روزمره و موارد بسیاری از این قبیل، همه و همه حاکی از وجود پدیده‌ای است که بسیاری از فعالیت‌های زندگی ما را دگرگون ساخته و تحت تاثیر خود قرار داده‌است.
این پدیده‌ی شگرف که انقلابی در زمینه‌ی توزیع اطلاعات در جهان به راه انداخته، همان اینترنت است که بسیاری از ما از آن استفاده می‌کنیم یا دست کم نام آن را از رسانه‌های مختلف شنیده‌ایم و یا مطالبی درباره‌ی آن در روزنامه‌ها، مجلات و کتاب‌های متعدد خوانده ایم.
اینترنت، عظیم‌ترین منبع اطلاعاتی جهان و گسترده‌ترین شبکه‌ی اجتماعی انسان‌ها، زندگی ما را به طور قابل ملاحظه‌ای تحت تاثیر خود قرار داده و همه‌ی ما درگیر آن شده ایم. حتی بسیاری از کسانی که از این سرویس استفاده نمی‌کنند یا شرایط استفاده از اینترنت برایشان فراهم نیست، خواسته یا ناخواسته وارد جریان تاثیرگذار اینترنت شده‌اند؛ البته به صورت غیرمستقیم.
امروزه جوانب مختلف زندگی بشر به اینترنت وابسته شده است. از اولین دوره‌ی تکامل انسان – که همان دوره‌ی یادگیری در مدارس است – تا باقی دوره‌ها، حضور شبکه‌ی اینترنت به خوبی احساس می‌شود. این روزها در سطح جهان، کمتر دانش آموز یا دانشجویی پیدا می‌شود که از فناوری‌های وابسته به اینترنت استفاده نکند و از اهمیت آن بر سیر تکامل آموزشی خود چشم بپوشد. در مدارس و دانشگاه‌ها، پژوهش‌ها و تحقیقات به طرز شگفت‌آوری به شبکه‌ی جهانی وب – که از فناوری‌های تحت پوشش اینترنت است – وابسته شده‌است و تقریبا بدون یاری گرفتن از وب سایت‌های اینترنتی، انجام پژوهش‌های بزرگ غیرممکن است.
آسان‌تر از این نمی‌شود! شما موضوعی در اختیار دارید که موظف به انجام پژوهشی پیرامون آن هستید. به اینترنت متصل می‌شوید، نرم افزار مرورگر اینترنتی دل‌خواه خود را اجرا می‌کنید، وارد موتور جستجوگر مورد نظر خود می‌شوید و موضوع مذکور را تایپ می‌کنید؛ تنها با یک کلیک ساده، به انبوهی از اطلاعات دست می‌یابید که هر کدام در وب سایتی متمایز، بایگانی شده است. صفحات متعدد با سلیقه‌های مختلف، فقط درباره‌ی یک موضوع، کاربر را وسوسه به انجام پژوهش‌ها و کاوش‌های بیشتری می‌کند. هربار، نتیجه‌ها بیشتر از قبل خواهند بود؛ صفحات گسترده تر می‌شوند؛ برای هر موضوع زیرمجموعه‌های فراوانی پیدا می‌شوند و انبوه اطلاعات، چنان کاربر را در خود غرق می‌کند که گذر زمان احساس نمی‌شود و کاربر پس از رسیدن به نتیجه‌ی دلخواه، متوجه می‌شود که علاوه بر رسیدن به مطلوب خود، حجم عظیمی از اطلاعات را به گنجایش مغز خود افزوده‌است و دانستنی‌های خود را چند برابر ساخته؛ آن‌هم در فرصتی اندک و در نهایت آرامش خاطر.
با اینترنت، کاربر برای رسیدن به خواسته‌ی خود، حق انتخاب دارد و دامنه‌ی این حق بسیار گسترده‌است. این دامنه‌ی وسیع، هنگامی دو چندان می‌شود که جستجوها به زبان بین‌المللی نیز انجام شود. هنگامی نتیجه‌ی کاوش‌های اینترنتی واقعا ایده‌آل خواهند بود که کاربر به زبان انگلیسی هم مسلط باشد و بتواند جستجوی خود را در سطح جهانی نیز تکرار کند. مقایسه‌ی نتیجه‌ها در دو زبان مختلف، با وجود فرهنگ‌ها و سلایق متعدد، واقعا دلچسب است و در کاربر حسی را به وجود می‌آورد که اصطلاحا به آن “اندیشه‌ی چند بعدی” گفته می‌شود. این که دریچه‌های ذهن ما باز شود و عقاید مختلف درباره‌ی موضوعی واحد را با هم داشته باشیم، به ما در از دست دادن تعصب‌های بی دلیل، کمک شایانی می‌کند.
پهنای تاثیرات اینترنت به همین‌جا محدود نمی‌شود؛ اثرات مستقیم این فناوری روی کار و فعالیت‌های شغلی ما تمرکز کرده و آن را مورد هدف قرار داده‌است. انجام پروژه‌های مختلف به صورت آنلاین، خرید و فروش‌های پر رونق اینترنتی، تجارت و مدیریت تحت وب و بسیاری دیگر، از وابستگی مشغله‌های زندگی ما به اینترنت و متعلقات آن خبر می‌دهد. شبکه‌های بین بانکی از جمله‌ی همین متعلقات است. با ظهور اینترنت، فعالیت‌های بانکی چنان تحولی پیدا کرد که کمتر کسی فکر آن را می‌کرد. حتی تصور این که روزی به عصر پیش از اینترنت باز گردیم و از بانکداری اینترنتی، سیستم‌های خودپرداز بانکی و این دسته از خدمات چشم‌پوشی کنیم، برای‌مان بسیار دشوار است.
به عنوان مثال، بسیاری از ما عادت کرده‌ایم برای پرداخت قبوض مختلف به جای اتلاف وقت در صف‌های طولانی بانک‌ها، از روش پرداخت اینترنتی استفاده کنیم و با گذشت زمان این عادت در ما قوی‌تر شده، به طوری که دیگر نظام بانکداری سنتی را منسوخ می‌دانیم.
هرچه بیشتر نکته‌بین باشیم، از تاثیر اینترنت در همه‌ی ابعاد زندگی بیشتر خبردار می شویم. همان‌گونه که می دانید، یکی دیگر از ابعاد مهم زندگی همه‌ی ما، زندگی اجتماعی درکنار آشنایان و دوستانمان است و تجربه ثابت کرده‌است که وابستگی بشر به زندگی اجتماعی‌اش غیرقابل انکار است. در ابتدای ظهور اینترنت، بسیاری فکر می‌کردند که این فناوری منجر به کاهش ارتباطات میان مردم می‌شود و ممکن‌است باعث انزوای انسان‌ها و کاهش اجتماعی بودن آن‌ها شود. اما این روزها شاهد آن هستیم که اینترنت نه تنها روابط ما را کاهش نداده، بلکه آن را بیشتر هم کرده و حتی این رابطه‌ها را به صورت جهانی ساخته‌است.
امروزه کم‌تر کاربری یافت می‌شود که از اینترنت استفاده کند اما عضویتی در یکی از شبکه‌های اجتماعی مجازی نداشته باشد. شبکه‌های اجتماعی در اینترنت، موجب گسترده‌تر شدن دامنه‌ی ارتباطات ما هم شده‌است؛ ما می‌توانیم آشنایانی را که مدت بسیاری است از آن‌ها خبر نداریم یا از آن‌ها بسیار دور هستیم، در فضای مجازی پیدا کنیم و معاشرتمان را با آن‌ها از سر بگیریم. دوستانی را که زمان درازی‌است ندیده‌ایم، بار دیگر می‌بینیم و در مجموعه‌ای گسترده‌تر، به دوستی‌مان ادامه می‌دهیم. می‌توانیم از کتاب‌ها، فیلم‌ها، سلایق و عقاید یکدیگر استفاده کنیم و آن‌ها را با سایر دوستانمان به اشتراک بگذاریم؛ آن‌هم با چند کلیک. در حالی که این کارها، پیش‌تر بسیار وقت‌گیر بودند و نیاز به حوصله‌ی فراوانی داشتند و همه‌ی این‌ها در نهایت به رشد فکری و تکامل دسته‌جمعی کاربران کمک می‌کند.
*
صحبت از اثرات اینترنت بر زندگی ما چنان وسیع‌است که نیاز به تالیف متون متعدد احساس می‌شود و نمی‌توان تنها به یک مقاله بسنده کرد. هر قدر ابعاد زندگی ما وسیع‌تر شود، تاثیر مستقیم و غیر مستقیم اینترنت نیز بر زندگی ما گسترده‌تر می‌شود و این‌دو تا زمانی‌که کمالات و دانستنی‌های بشر نامحدود باشند، به یکدیگر وابسته خواهند بود و تا زمانی که تکنولوژی دیگری جایگزین اینترنت نشود، زندگی ما هم مستقل از این شبکه‌ی جهانی نخواهد شد.