اگر کسی در هواپیما جان خود را از دست بدهد، چه می شود؟
در همین ابتدای کار، چنین شرایطی را تصور کنید: به منظور یک سفر کاری یا تفریحی در هواپیمایی نشسته‌اید و در حالی که هواپیما در حال پرواز است، شما کاملا خونسرد و آرام روی صندلی خود نشسته‌اید که ناگهان متوجه رفتار عجیب مهمانداران می‌شوید و شخص کناری شما توجهتان را به خودش جلب می‌کند. او نمی‌تواند حرکات خودش را کنترل کند، صحبت نمی‌کند و چشمانش را بسته است. حتی هنگامی که شما چند بار او را صدا می‌زنید باز هم اتفاق خاصی نمی‌افتد و وقتی قضیه را با مهمانداران در میان میگذارید آنها آرام در گوشتان می‌گویند: «متاسفیم… اما او مرده است…!»
به نظرتان این شرایط کاملا غیرمحتمل است؟ سخت در اشتباهید! مشابه اتفاق ذکر شده در سال ۲۰۰۷ برای شخصی پیش آمد که با خطوط هوایی بریتانیا (British Airways) از «دهلی» به سمت «هیترو» پرواز می‌کرد. جالب است بدانید این اولین باری نیست که یک نفر در حین پرواز می‌میرد! فکر نکنید اگر تا به حال در یکی از پروازهایتان شخصی در حین پرواز نمرده است چیز مهمی را از دست داده‌اید یا از دنیا عقب هستید؛ هدف از بیان این مطالب صرفا این است که در جریان باشید اگر شخصی در حین پرواز جان خود را از دست داد، دقیقا چه اتفاقی خواهدافتاد؟
هواپیما
شخصی در حین پرواز شدیدا بیمار می‌شود؛ در قدم اول چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بیایید از اول شروع کنیم: خدمه هواپیما چه کاری انجام خواهند داد هنگامی که شخصی در حین پرواز به شدت مریض شده یا در حال مرگ است؟ پاسخ ساده است! یک خلبان پاسخ این سوال را اینگونه بیان کرد:
اول از همه ما این سوال را می‌پرسیم که آیا در هواپیما شخصی مجرب در زمینه پزشکی وجود دارد یا نه؟ و اگر بیمار در حال مردن بود، مسیر پرواز را عوض می‌کنیم تا او را نجات دهیم.
حتما با خود می‌پرسید که مسیر هواپیما در چه جهتی و به سوی چه مقصدی عوض خواهدشد؟ سوال خوبی بود! خلبان اینگونه پاسخ می‌دهد:
اگر پرواز داخلی باشد، هواپیما به سمت نزدیک‌ترین فرودگاه تغییر مسیر خواهدداد تا رسیدگی‌های پزشکی لازم برای بیمار انجام شود. اگر پرواز بین‌المللی باشد، ابتدا باید اقدامات لازم جهت فرود هواپیما انجام شود. در این شرایط، فرود آمدن در فرودگاه‌های ایالات متحده گزینه مناسبی خواهد بود، چرا که اقدامات لازم سریع‌تر انجام شده و کاغذبازی‌های کمتری پیش رو است. پس از فرود هواپیما مجددا اقدامات پزشکی لازم صورت می‌پذیرد.
هواپیما
چه اتفاقی خواهد افتاد اگر هیچ راهی برای نجات یا زنده ماندن فرد وجود نداشته باشد؟
محض شفاف‌سازی باید بگویم از نظر فنی هیچکس در هواپیما نمی‌میرد، چرا که به دلیل مسائل قانونی، خدمه پرواز نمی‌توانند مردن شخصی را در حین پرواز به صورت علنی اعلام کنند. از سوی دیگر، اگر پزشک حین پرواز نیز این مسئله را اعلام کند، مسئولان خطوط هوایی شدیدا با وی برخورد خواهند کرد. اگر شخصی واقعا در حین پرواز مرده باشد و هیچ راه دیگری برای نجاتش وجود نداشته باشد، پرواز همچنان باید به مسیر خود ادامه دهد و این تصمیم بر عهده خدمه پرواز است که تا زمان رسیدن به مقصد، جسد را در کجا نگهداری کنند.
شاید جسد تا رسیدن به مقصد روی صندلی خودش باقی بماند!
سازمان هوانوردی فدرال (FAA) قانون خاصی را مبنی بر محل نگهداری جسد در هواپیما تنظیم نکرده است؛ بنابراین روش‌های برخورد با اجساد درون هواپیما به نسبت خطوط هوایی، بسیار متفاوت خواهد بود و از آنجایی که وقوع این اتفاق به هیچ وجه معمول و رایج نیست، در نتیجه اکثر خدمه پرواز هنگام اتفاق این مورد نمی‌دانند چه کاری باید انجام دهند. در واقع رایج‌ترین پاسخی که در چنین مواقعی از خدمه یا خلبان خواهیم شنید این است:
«باید دستورالعمل راهنما را چک کنم.»
در گذشته، افرادی را که در حین پرواز جان خود را از دست می‌دادند به حال خود روی صندلی‌شان رها می‌کردند تا زمانی که هواپیما به مقصد برسد و بعد از آن مسئولان پزشکی جسد را جابه‌جا کنند. معمولا روی جسد یک پتو هم می‌انداختند تا بقیه مسافران تا انتهای سفر به جسد خیره نشوند. لازم به ذکر است بعضی از خطوط هوایی، کاورهای مخصوص جسد همراه خود دارند.
اما جدیدا اگر شخصی در حین پرواز بمیرد، جسد به بخش «درجه یک» (First Class) هواپیما منتقل خواهد شد به این دلیل که صندلی‌های این بخش هم فضای بیشتری دارند و هم اغلب اوقات خالی هستند. هر چند گاهی اوقات ممکن است مسافران در کنار جسد نشسته باشند. دقیقا همانند اتفاق و ماجرایی که در ابتدای مقاله ذکر شد و دوستمان در حین سفرش متوجه شد یک جسد کنارش نشسته است!
اگر هیچ جای خالی در هواپیما وجود نداشت و تصمیم بر این بود که جسد را نسبت به جای اصلی‌اش جابه‌جا کنند، در این شرایط خدمه باید مبتکرانه عمل و از فضاهای دیگر هواپیما استفاده کنند. فضایی همانند فضای دستشویی! قطعا درست نیست که یک جسد را در دستشویی قرار داد، اما می‌توان آن را در نزدیکی دستشویی گذاشت! یک مهماندار هواپیما داستان جالبی را تعریف می‌کند:
یک خانم در پرواز یکی از دوستانم جان خود را از دست داد. آنها جسد را در پتو پیچیدند و روی زمین بین دو دستشویی قرار دادند و به بقیه مسافران اعلام کردند که در حال حاضر کسی نمی‌تواند از دستشویی استفاده کند.
پس جریان «بخش مخصوص اجساد» در هواپیماها چیست؟
«بخش مخصوص اجساد» در هواپیماها یک افسانه نیست! خطوط هواپیمایی سنگاپور زمانی هواپیماهایی در اختیار داشت که از «سنگاپور» به سمت «نوارک» پرواز می‌کردند. هر کدام از این هواپیماها مجهز به بخش مخصوص اجساد بودند. اما سنگاپور در سال ۲۰۱۳ تولید این هواپیماها را متوقف کرده و قطعات باقیمانده آن را نیز به فروش رساند. پس از این به بعد دیگر خبری از بخش مخصوص اجساد در هواپیماها نخواهد بود.
هواپیما
به طور کلی احتمال مردن شخصی در حین پرواز چقدر است؟
صادقانه بگویم، خیلی خیلی کم! طبق آمار MedAire (شرکتی که تماس‌های اضطراری پزشکی در حین پرواز را برقرار می‌کند.) از تعداد ۲۰۰۰۰ تماسی که در سال ۲۰۱۰ گرفته شد (آخرین سالی که آمار و ارقامش موجود بود)، تنها ۹۳ مورد به مرگ ختم شد و این تعداد فوت، از میان میلیاردها نفر که سالانه از طریق خطوط هوایی سفر می‌کنند حاصل شده است. پس با این حساب احتمال به وقوع پیوستن مرگ فردی در حین پرواز من و شما تقریبا صفر است.
اما بد نیست با این دید هم به قضیه نگاه کنیم که شاید تاکنون این اتفاق در حین پرواز من و شما افتاده باشد و ما متوجه آن نشده باشیم. صرفا برای حفظ آرامش مسافران در طول پرواز، بسیار کم پیش می‌آید که خدمه در مورد مرگ شخصی در طول پرواز صحبت کنند. پس با این تفاسیر دفعه بعد در پرواز حواستان را جمع کنید. اگر با بغل دستی خود صحبت کردید یا از او چیزی خواستید و مطلقا هیچ پاسخی نشنیدید، ناراحت نشوید. این احتمال را بدهید که شاید او بی‌ادب نباشد؛ شاید او مرده باشد!
