منظور از نیروی انسانی، تمام افرادی هستند که به نحوی با شبکه کامپیوتری در ارتباط هستند. این افراد شامل کاربران و گردانندگان، سیاست گذاران شبکه، طراحان، مجریان و اپراتورهای شبکه می باشند. مشکلات ناشی از عدم رعایت اصول امنیت توسط نیروی انسانی، معمولاً جبران ناپذیر است و با آموزش نیروی انسانی، می توان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد. افرادی که با شبکه سروکار دارند، به سه دسته زیر تقسیم می شوند:
کاربران خارجی: افراد خارج از سازمان با نفوذ به سازمان، می توانند سبب انتقال اطلاعات به صورت فیزیکی یا منطقی شوند. هکرها می توانند با کارگزارهای داخلی ارتباط برقرار کنند و شبکه را مورد حمله قرار دهند و امنیت سیستم را به مخاطره بیاندازند.
کاربران داخلی : در بیشتر موارد، کاربران داخلی اجازه دسترسی به کلیه منابع اطلاعاتی را دارند و در صورت استفاده نادرست از این امکانات، خسارات جبران ناپذیری وارد خواهد شد.
دست اندرکاران شبکه: این گروه مسؤل تأمین و حفظ امنیت شبکه های کامپیوتری هستند. طراحی، اجرا، پیاده سازی و حفظ و نگهداری پارامترهای امنیتی از وظایف این گروه است. با توجه به اینکه این گروه اطلاعات بیشتری در اختیار دارند، احتمال ایجاد آسیب های امنیتی عمیق تر بوده و معمولاً این آسیب ها بسیار گران تمام می شود.
روش های مقابله با خطرات ناشی از عدم رعایت امنیت در بعد نیروی انسانی، عبارتند از:
تعریف دقیق سیاست های امنیتی شبکه: سیاستگذاران امنیتی باید بطور شفاف اهداف امنیتی سیاست های امنیتی را مشخص کنند. هر فرد به اندازه مسؤلیت و شغل سازمانی خود و به اندازه اطلاعات و منابع مهمی که در دست دارد باید از اهداف امنیتی سازمان اطلاع داشته باشد تا طبق آن امنیت قابل قبولی را در محیط کار خود ایجاد نماید.
تعریف دقیق پست ها و جداسازی مسؤلیت ها: مسؤلیت ها باید جدا شوند تا هر کس بطور شفاف وظایف مشخصی داشته باشد. همچنین میزان مسؤلیت هر پست نسبت به حفظ امنیت باید مشخص گردد تا فرد مسؤل از سطح امنیتی پست خود مطلع گردد.
آموزش نیروی انسانی : مهمترین عاملی که می تواند نیروی انسانی را در مقابل حملات امنیتی حفظ نماید دانایی و آگاهی آنها از روش های از دست رفتن اطلاعات و روش های مقابله است.
مدیریت و کنترل کاربران : به منظور حفظ امنیت و پیگیری وقایع ضد امنیتی، مدیریت و کنترل مداوم کاربران ضروری است.
در صورت جابجایی فرد در سازمان نباید فرد بتواند از امکانات قبلی خود در دسترسی به اطلاعات استفاده نماید. فعالیت های غیر قانونی کاربران با ثبت وقایع و آمارگیری از تعداد دسترسی به انواع اطلاعات مشخص خواهد شد. در مجموع، حفظ امنیت توسط نیروی انسانی سازمان الزامی است. استخدام دقیق و آموزش متناوب نیروی انسانی، تعیین مرزها و پست ها و مسؤلیت ها برای تأمین امنیت ضروری است.
