نرم افزارهای BIOS وظایف مختلفی دارند . وقتی رایانه خود را روشن می کنید ، ریز پردازنده برای اجرای اولین دستورات سیستم آماده می شود . مجموعه این دستورات باید از قبل در محلی ذخیره شده و در این هنگام به پردازنده فرستاده شود . سیستم عامل مرجع مناسبی از دستورات است ولی در این هنگام خود سیستم عامل که روی هارد قرار گرفته قابل دسترسی نمی باشد . وظیفه BIOS فراهم کردن مجموعه این دستور العمل ها در هنگام راه اندازی سیستم می باشد . بعضی از وظایف دیگر BIOS بدین شرح اند :
۱- POST : با روشن شدن منبع تغذیه این تست بصورت خود کار از کلیه قطعات موجود روی سیستم انجام می شود . در اولین مرحله مادربرد تست می شود ، در صورت وجود نداشتن مشکل RAM شمارش می گردد . با راه اندازی و آغاز به کار سیستم گرافیگی ، تمام درایوها مورد ارزیابی قرار گرفته و آماده فعالیت می شوند .
در این مرحله با بصدا درآمدن بوق ، سلامت دستگاه ها تأئید می شود .
۲- فعال کردن بایوس قطعات مختلف سخت افزاری نصب شده روی برد ، مانند کارت های گرافیک و SCSI .
۳- فراهم سازی و ایجاد پل ارتباطی بین سیستم عامل و سایر دستگاه ها نظیر کی بورد ، پورت های سری و موازی و …
۴- مدیریت و نظارت بر مجموعه ای از تنظیمات برای دیسک سخت ، ساعت و …
BIOS یک نرم افزار جهت ارتباط دادن جزئیات سخت افزاری با سیستم عامل می باشد . این نرم افزار داخل یک تراشه که روی مادر برد نصب شده قرار می گیرد . پس از روشن شدن سیستم ، بایوس مراحلی را جهت راه اندازی سیستم انجام می دهد که بدین ترتیب می باشد :
۱- چک کردن حافظه CMOS برای ایجاد تنظیمات سفارشی کاربر .
۲- نمایش مشخصات سخت افزاری سیستم .
۳- اخذ تصمیم جهت راه اندازی سیستم از روی درایو انتخابی .
۴- بارگذاری سیستم عامل .
حافظه CMOS : تراشه بایوس از نوع EEPROM بوده که اطلاعات روی آن تنها قابل خواندن می باشد و نمی توان درون حافظه اطلاعاتی ذخیره کرد . در کنار این تراشه نوعی حافظه (RAM) قرار گرفته که تغییرات ایجاد شده در منوها و همچنین تاریخ و ساعت سیستم را در خود ذخیره می کند . این حافظه انرژی الکتریکی لازم را از باطری لیتیومی که روی برد قرار گرفته دریافت می کند . عمر مفید این باطری در حدود ۵ سال می باشد . در تراشه های بایوس جدید این دو قسمت روی یک قطعه الکترونیکی قرار می گیرند و در مجموع مدار مجتمع بایوس نامیده می شوند .
اولین اقدام بایوس چک کردن اطلاعات ذخیره شده در این حافظه می باشد . این اطلاعات شامل جزئیات و آدرس قطعات سخت افزاری سیستم می باشد و بایوس با چک کردن این اطلاعات می تواند مشخص کند چه تغییری در مشخصات سخت افزاری صورت گرفته است . بایوس همچنین میان افزاری را درون حافظه قرار می دهد که عهده دار ترجمه کد های ایجاد شده توسط سیستم عامل به کد های قابل درک برای سخت افزار و بالعکس می باشد .
