فرمت های صوتی

بدون شک فناوری (MPEG Audio Layer 3 (MP3 یک شاهکار در دنیای رسانه ای صوتی دیجیتال است.این فناوری در سال ۱۹۹۱ توسط موسسه Fraunhofer در کشور آلمان طراحی شد .در این روش صوت اصلی با نسبت ۱ به ۱۰ فشرده می شود و این فشرده سازی از طریق حذف صداهایی که انسان آنها را نمیشنود، انجام می گیرد .در حال حاضر بهترین کیفیت صوتی بطور عمومی متعلق بهCD های صوتی است .اگر موسیقی یک CD صوتی را با استفاده از فناوری MP3فشرده کنید، حجم فایل حاصله یک دهم اندازه اصلی خواهد بود، در حالی که صدای حاصله تقریبا هم کیفیت با صدای اصلی است.

کیفیت صوت درCDها، برابر با یک فایل *.wavبا فرکانس ۴۴۱۰۰ هرتز در ۱۶ بیت و بصورت استریو است .در سیستم استریو (stereo) صدای موسیقی در دو کانال مجزا ضبط می شود و بدین ترتیب صوت طبیعی تر بنظر می رسد. به همین دلیل است که اکثر بلندگوهای صوتی جفت هستند. اگر تمامی صوت یک موسیقی در یک کانال ضبط شود، در آن صورت یک صدای mono خواهد بود.

در فناوری MP3 نیز اگر یک موسیقی با کیفیت مشابه با CDصوتی ضبط شود، باید دارای فرکانس ۴۴۱۰۰ هرتز در ۱۶ بیت و بصورت استریو باشد .در این حالت موسیقی مزبور احتیاج به فضایی برابر با ۱۲۸ کیلو بیت ۱۶کیلو بایت برای هر ثانیه خواهد داشت. پس اگر می خواهید به حجم یک فایل MP3به طور تقریبی پی ببرید، زمان آن را بر حسب ثانیه (در) ۱۶۰۰۰ برحسب بایت ضرب کنید.

فناوری MP3علیرغم اینکه محاسن زیادی به کاربر هدیه میکند، در عوض ضررهای زیادی را به شرکتهای پخشCD های صوتی زده است. زیرا دیگر کاربران به راحتی می توانندCD های خود را به قالب MP3 تبدیل کنند و آنها را در اینترنت یا شبکه های کوچک و بزرگ دیگر به اشتراک بگذارند. حجم کم فایلهایMP3 ، انتقال آنها را از طریق شبکه بسیار راحت کرده است.

به هرحال در دنیای کامپیوترهای شخصی هر فناوری که متعلق به شرکت مایکروسافت نباشد بالاخره روزی توسط این شرکت شکست خواهد خورد !مثل شرکتهای آی بی ام و اپل، سیستم عاملهای ناول و یونیکس از سیستم عاملهای سرور مایکروسافت و مروگرهای دیگر ازInternet Explorer ، بورلند و اینتل از زبانهای برنامه نویسی و موارد بسیاری دیگر.

این بار نوبت MP3است .بله، زمان به تاریخ پیوستن MP3نیز فرارسیده است .در سال ۲۰۰۰ واحد تحقیقات دیجیتال مایکروسافت Microsoft Research and the Digital Media Division موفق به طراحی سیستم صوتی شد که می توانست صدای یک CDرا با ضریب ۱ به ۲۰ فشرده کند !این فناوری جدید که تحت عنوان Windows Media Audio یا WMA شناخته می شود علاوه بر اینکه کلیه قابلیتهای MP3 و سایر سیستمهای فشرده سازی نظیر Real Audio یا Ra را داراست، قابلیتهای جدیدی را نیز معرفی می کند.

در زیر برخی از محاسن WMAنسبت به MP3عنوان شده است.
حجم فایلهای WMA تقریبا نصف فایلهای MP3است .یعنی کیفیت صوتی WMAبا حجم ۶۴ کیلو بیت در ثانیه برابر با کیفیت ۱۲۸ کیلو بیت در ثانیه ی MP3است.

کیفیت صوت WMA علیرغم حجم کمتر، از MP3بهتر است.

WMA —قابلیتهای رسانه های جاری (Streamed Media)نظیر Real Audio را دارد، این بدان معناست که اگر قسمتی از یک موسیقی WMA را دریافت کنید، میتوانید همان قسمت از آن موسیقی را پخش کنید بدون اینکه لازم باشد تمام موسیقی را داشته باشید .این قابلیت یک امتیاز بزرگ در وب است.

WMA —بر خلاف MP3قابلیت حفاظت از خود را دارد و قانون حق طبع کپی رایت را می توان با آن اجرا کرد. یعنی اینکه از طریق کپی غیر قانونی فایلهای صوتی آن را نمی توان بدست آورد.
موسیقی در قالب WMA شناسنامه کاملتری را می تواند داشته باشد .منظور از شناسنامه، نام آهنگ و نام آهنگساز و متن آهنگ و غیره است.

WMA —قابلیت برنامه نویسی به صورت اسکریپت و قالب XML را داراست.
برای WMA سرعت کدگذاری (Encoding) سریعتر از MP3 است.
ویندوز پشتیبانی بیشتری از این قالب صوتی میکند.
شاید از لحاظ فنی WMAنسبت به MP3هیچ نقطه ضعفی نداشته باشد ولی با این وجود می توان معایب عنوان شده زیر را مطرح کرد:
در حال حاضر قالب MP3گستردهتر از WMA استفاده می شود و برخی از برنامه های قدیمی، قالب WMA را نمی شناسند.
برای پخش یک فایل WMA نیاز به یک کامپیوتری قویتر دارید. فایل MP3در یک کامپیوتر i486 نیز پخش می شود ولی قالب WMA احتیاج بهیک پردازنده پنتیوم دارد. حداقل پردازنده Pentium 166 MMX پیشنهاد می شود.
فناوری MP3 ساخت مایکروسافت نیست ولی WMAمتعلق به مایکروسافت است !

برنامه Windows Media Player یکی از بهترین پخش کننده های فایلهای رسانه ای نظیر WMAو غیره است .یکی از مزیتهای این برنامه این است که همراه با ویندوز عرضه می شود، مثلا در Windows XPنسخه هشتم این برنامه موجود است. از این برنامه می توان برای پخش و تولید و سازماندهی فایلهای WMA استفاده کرد.

مثلا شما با این برنامه براحتی می توانید موسیقی مد نظرتان را از CDهای صوتی خودتان یعنی همان نوع CDهایی که در دستگاه ضبط صوت به آنها گوش می دهید و به Tracked CD مشهور هستند، بر روی کامپیوترتان با قالب WMA کپی کنید و یا برعکس، یعنی فایلهای صوتیWMAرا بر روی یک CD به صورت صوتی ضبط کنید .برای کسب اطلاعات بیشتر به راهنمای این برنامه مراجعه کنید و یا فیلم آموزشی آن را در ویندوز XPاز طریق زیر مشاهده کنید:

-۱ابتدا روی دکمه Start و سپس روی گزینه Run… کلیک کنید .کادر Run باز می شود.
-۲در کادر Runعبارت زیر را تایپ کنید و کلید Enter را بزنید.
%windir%\help\tours\WindowsMediaPlayer\wmptour.hta
در ادامه این مقاله به شما میآموزیم که چگونه آهنگهای یک CDصوتی را توسط برنامه WMP به قالب WMAدر کامپیوترتان کپی کنید .همچنین ما به شما خواهیم گفت که چگونه یک فایل MP3 را به قالب WMA تبدیل کنید تا فضای بیشتری در هارددیسک بدست آورید.
تنظیم برنامه Windows Media Player 8.0
قبل از اینکه از برنامه Windows Media Playerیا به اختصار WMPبرای تبدیل تراکهای صوتی یک CD به قالب WMA استفاده کنید، بهتر است آنرا تنظیم کنید تا به نتیجه مطلوب تری برسید.
-۱برنامه WMPرا اجرا کنید.
-۲در نوار منوی این برنامه وارد Tools->Options…شوید تا کادر Options باز شود.
-۳در کادر باز شده به زبانه Copy Musicبروید.
-۴در قسمت Copy music to this location روی دکمه Change… کلیک کنید و مسیری را که قرار است، موسیقیهای روی CD را در آن کپی کنید، مشخص کنید.
-۵در قسمت Copy settings گزینه Protect content را غیر فعال کنید .اگر این گزینه فعال باشد، دیگر نمی توانید آهنگهای کپی شده از روی CDرا به دوستانتان بدهید.
-۶در بخش Copy music at this quality درجه کیفیت را روی ۶۴ Kbps حالت پیش فرض تنظیم کنید .هر قدر که مقدار Kbpsبیشتر باشد، کیفیت حاصله بهتر خواهد بود .برایCD ها همان ۶۴ Kbps کافیست.
-۷روی دکمه Applyو سپس OKکلیک کنید.
تبدیل CDصوتی به قالب WMA
قبل از تبدیل لازم است که برنامه WMPرا بدین منظور و طبق مراحل بالا تنظیم کرده باشید:
-۱ابتدا CD صوتی موردنظر خود را در درایو قرار دهید و در صورتی که برنامه Windows Media Player|اجرا نشد، آن را اجرا کنید.
-۲در صورتیکه برنامه WMP در حالت Skin mode است، آن را به حالت Full modeببرید. می توانید از دو کلید Ctrl+1 به عنوان میانبر نیز استفاده کنید.
-۳در قسمت سمت چپ این برنامه روی دکمه Copy from CDکلیک کنید .لیستی از تعداد تراکهای CD تعداد آهنگها مشاهده می کنید. در اینجا می توانید روی هر آهنگ دابل کلیک کنید تا آن را گوش دهید.
-۴به کادر علامتی که کنار هر آهنگ قرار دارد، توجه کنید .بعد از اینکه تصمیم گرفتید که کدام آهنگها را به هارددیسکتان کپی کنید، کادر علامت آن را تیک بزنید .اگر مایل نیستید که آهنگی کپی شود، علامت تیک آن را بردارید .بطور پیش فرض تمامی آهنگهای CD انتخاب شده هستند در کنار آنها علامت تیک قرار دارد.
-۵حالا روی دکمه Copy Music کلیک کنید به شکل ۱ توجه کنید. بدین ترتیب برنامه WMP شروع به کپی کردن تراکهای صوتی انتخاب شده می کند. مسیر ضبط این فایلها در همان مسیر تعیین شده توسط شماست.
متاسفانه برنامه WMPنمی تواند فایلهایی را از قالبهای دیگر نظیر MP3، WAV، MIDو غیره به قالب WMA تبدیل کند. البته تابحال برنامه های متعددی برای این منظور عرضه شده ولی از نظر من یکی از مناسب ترین آنها برنامه WinAmpاست.
مزیت این برنامه این است که در هر کامپیوتری یافت می شود و اکثر کاربران با طرز کار آن آشنایی دارند .این برنامه قادر است فایلهای MP3 شما را به قالب WMA تبدیل کند تا بدین شکل اندازه فایلهای مزبور نصف شود .متاسفانه برنامه WinAmp 3.0فاقد این ابزار است ولی نسخه های دوم این برنامه قادر به انجام این کار هستند .برای دریافت این برنامه می توانید به سایت www.winamp.com مراجعه کنید. ما در ادامه مقاله از برنامه WinAmp 2.18 استفاده کرده ایم.
استفاده از برنامه WinAmp برای تبدیل MP3 به قالب WMA
جهت تبدیل فایلهای MP3 به قالب WMA طبق مراحل زیر عمل کنید:
-۱برنامه WinAmpرا اجرا کنید.
-۲فایلهای MP3را که می خواهید به فرمت WMA تبدیل کنید، در این برنامه باز کنید.
-۳در حالیکه پنجره برنامه WinAmpفعال است، کلیدهای Ctrl+Pرا بزنید و یا روی قسمتی از این برنامه کلیک راست کنید و در منوی باز شده Options->Preferences… را انتخاب کنید .کادر Winamp Preferences باز می شود.
-۴در کادر باز شده در لیست سمت چپ به روی عبارت Outputاز قسمت Plug-insکلیک کنید .به شکل ۲توجه کنید .در لیست سمت راست روی عبارت Nullsoft WMA Output plug-in… دابل کلیک کنید .کادر WMA Output Configuration باز خواهد شد.
-۵در کادر باز شده در قسمت Output directoryروی دکمه موجود کلیک کنید تا مسیر ذخیره شدن فایلهای تبدیل شده را مشخص کنید.
-۶در قسمت Output format مقدار کیفیت را مطابق با جدول ۱ تنظیم کنید .این کیفیت مشابه کیفیت یک CDصوتی است.
-۷دو بار روی دکمه های Closeکلیک کنید تا کادرهای باز شده بسته شوند.
از این به بعد هر فایل MP3را که با برنامه WinAmpپخش کنید، خروجی صدا بجای کارت صدا به یک فایل WMAدر مسیری که مشخص کرده اید، انتقال داده می شود. بعد از اتمام عملیات تبدیل موسیقی های صوتی خود دوباره مراحل ۱ تا ۴ را انجام دهید ولی اینبار خروجی صدا را روی DirectSound output…و یا waveOut output… تنظیم کنید.
در کل، قالب WMA امکانات بسیاری دارد که در صورت علاقه بیشتر در این مورد می|توانید از سایت www.WindowsMedia.com بازدید کرده و برنامه های بیشتری را در این زمینه دریافت کنید .نکته آخر اینکه برنامه Windows Media Player 9.0که جدیدا عرضه شده، می تواند فایلهای WMAبهتری تولید کند که حجم آنها حتی %۲۰ کمتر از نسخه های قبلی باشد.