آیا میدانستید که بیتتورنت BitTorrent مسئول ۲۷ تا ۵۵ درصد ترافیک اینترنت است؟ آیا میدانستید که ۴۵ تا ۷۸ درصد ترافیک تبادل پایاپای فایلها یا P2P را بیتتورنت میسازد؟
در آوریل سال ۲۰۰۱، یک برنامهنویس آمریکایی به نام «برم کوهن» Bram Cohen پروتکل بیتتورنت را طراحی کرد. این عضو سابق تیم المپیاد ریاضی آمریکا که تصور میرود مبتلا به سندرم Asperger باشد، از کندی دانلود سرویسهای P2P آن زمان، خسته شده بود. او در نظر داشت که شیوهای تازه برای اشتراک فایلها پیدا کند.
در سایر برنامههای P2P، وقتی کاربری فایلی را دانلود میکند، منبع دانلود او محدود به فایل تنها یک کاربر دیگر است و بنابراین سرعت دانلود محدود به به سرعت اینترنت شخص دارنده فایل میشود.
اما بیتتورنت اجازه میدهد که یک فایل از کاربران مختلف دانلود شود. در شیوه تبادل فایل بیتتورنت، کاربرانی که یک فایل را دارند، اصطلاحا seeder خوانده میشوند. وقتی کسی یک فایل را دانلود میکند به طور همزمان تکههای مختلف فایل را از این seederها میگیرد.
نسخه بتای بیتتورنت در تابستان ۲۰۰۱، منتشر شد. اما استفاده گسترده از بیتتورنت بلافاصله رایج نشد. کوهن برای اینکه بتواند به صورت همگانی بیتتورنت را مورد آزمایش قرار بدهد، مجبور شد، کاربران را با فایلهای مستهجن تطمیع کند تا تشویق شوند این پروتکل ناشناخته را آزمایش کنند!
در تابستان سال ۲۰۰۴، کوهن یک شرکت پنج نفری را اداره میکرد که کارش ایجاد یک موتور جستجو برای فایلهای بیتتورنت بود. از زمان ایجاد این موتور جستجو، بیتتورنت بسیار محبوب شد و این مطلب، اصلا تصادفی نبود.
به زودی سایتهایی که اجازه میدادند کاربران به آسانی به فایلهای مورد نظرشان در بیتتورنت برسند، بسیار محبوب و پربازدید شدند:
Pirate Bay، در سپتامبر آن سال نزدیک به ۷ میلیون مرور صفحه و بیش از دو میلیون بازدیدکننده داشت که این ترافیک آن را مبدل یه یکصد و نهمین سایت محبوب اینترنت میکرد. سایت Minrova.org هم در همان بازه زمانی پنج میلیون و ششصد مرور صفحه و یک و نیم میلیون بازیددکننده داشت و یکصد و هشتمین سایت محبوب اینترنتی بود. Torrntz، هم بیش از دو میلیون و دویست مرور صفحه و نزدیک به یک میلیون بازدیدکننده داشت.
Isohunt هم ادعا میکرد که ۹۸۵۷ ترابایت فایل در این مدت به اشتراک گذاشته است!
البته سایتهای از این دست که اجازه رصد و جستجوی فایلها را از بیتتورنت میداندند، به زودی هدف حمله شرکتهای تهیه و پخش فیلم، ویدئو و موسیقی قرار گرفتند، چرا که بیتتورنت دانلود موسیقی و فیلم و شوها و سریالهای تلویزیونی را بدون رعایت کپیرایت و به صورت غیرقانونی بسیار آسان میکرد. Pirate Bay در سوئد دادگاهی شد و به خاطر تشویق دیگران به تخلف از کپیرایت مجرم شناخته شد. اما مدیران Pirate Bay در مقام دفاع اینگونه استدلال کردند که سایتشان تنها یک رصدکننده فایلهای بیتتورنتی است و از سایتشان هم برای اشتراک فایل به صورت قانونی و هم غیرقانونی میتوان استفاده کرد و هیچ مسئولیتی متوجه آنها نیست. آنها گفتند که سایتشان تنها مجرای ارتباطی برای اشتارک فایل بین seederها و دانلودکنندهها فراهم میسازد.
سرانجام هر یک از ۴ مدیر این سایت محکوم به پرداخت ۳٫۵ میلیون دلار به خاطر نقض کپیرایت شدند. وکیل مدافع یکی از مدیران Pirate Bay بعد از رأی دادگاه گفت که محکومیتی موکلش برای جرایمی که دیگران انجام دادهاند، قابل درک نیست!
بسیاری از کاربران واهمه دارند که استفاده از بیتتورنت به عنوان ابزاری برای دانلود غیرقانونی فایلها، در نهایت این پروتکل مبتکرانه را دچار مشکل کند. حتی همین حالا هم بعضی از ISPها و شبکههای پروتکل بیتتورنت را بلاک کردهاند. علاوه بر مسئله نقض کپیرایت، مصرف زیاد پهنای باند، دلیل دیگر آنها برای چنین اقدامی است.
البته شرکتهایی هم هستند که از بیتتورنت استفادههای جالب میکنند. مثلا نویسندگان بازی وارکرافت، وقتی میخواستند نسخه بتای آن را در اختیار تستکنندهها قرار دهند، چندین گزینه برای انتشار نسخه بتای آن داشتند که در نهایت ترجیح دادند از برنامه Blizzard که از فناوری بیتتورنت استفاده میکند، استفاده کنند.
شرکتهایی مانند Valve و Blizzard که به صورت آنلاین ویدئوگیم پخش میکنند، راهی قانونی برای استفاده از بیتتورنت برای منتفع شدن کاربران یافتهاند.
به موازات افزایش استفاده از بیتتورنت، تصمیمگیری مدیران شبکهها برای در مورد بلاک کردن یا نکردن بیتتورنت، دشوارتر میشود.