وقتی که تعداد سطرها یا رکوردهای یک جدول یا فایل از چند صد میلیون یا چندین میلیارد تجاوز کند، یا وقتی که تعداد مراجعه به یک بانک اطلاعاتی از چند صد مورد در ثانیه تجاوز کند، در ایران، ما احتیاج به یک مین‌فریم (MainFreame) معمولی آی‌بی‌ام با سیستم عامل او-اس-۳۹۰ و بانک اطلاعات دی‌بی۲ (DB2) داریم. رقیب قبلی دی‌بی۲ عبارت از بانک اطلاعات آداباس(ADABAS) از شرکت سافت‌ویر ای‌جی (Software AG) بود که با توجه قیمت زیاد، عدم پشتیبانی مناسب و اجبار به داشتن لیسانس نرم افزاری، در حال حاضر تا حد زیادی متروک مانده است.

اگر چه به صورت موردی و خاص بانک اطلاعات اراکل و سوپرا برای مین‌فریم نیز در سازمانی یافت می‌شود، اما از دور رقابت خارج شده و طالب چندانی ندارند. این مقاله به نقاط ضعف و قوت این دو محصول، برای آنهایی که هنوز شکی در دل دارند می‌پردازد. اگر تصمیم خود را گرفته‌اید، از همین جا مقاله را رها کرده و ادامه ندهید.

پس ادامه می‌دهیم. محصول دی‌بی۲ را در حال حاضر ۳ شرکت مبنا، خدمات انفورماتیک و شرکت داده‌پردازی ایران، ارایه و پشتیبانی می‌نمایند. به نظر ما شرکت داده‌پردازی ایران از هر نظر و با فاصله بسیار زیاد، بهتر از دیگران است. دی‌بی۲ به ده‌ها شرکت، وزارت‌خانه و بانک فروخته شده است. بانک اطلاعات آداباس، به شرکت واحد اتوبوس‌رانی، فولاد مبارکه، وزارت دارایی و بانک مرکزی ایران از طرق مختلفی فروخته شده و اگر چه هنوز کار می‌کند و پشتیبانی می‌شود، ولی در غیر از فولاد مبارکه که دارای لیسانس می‌باشد، ازآینده نامعلومی برخوردار است. اینک به مقایسه مختصر آنها می‌پردازیم:

مقایسه اجمالی:

پشتیبانی و نگهداری دی‌بی۲ در ایران چندین سال است که بصورت مستمر انجام می‌گیرد و افراد زیادی نگهداری و تعمیر آنرا بعهده دارند که در کلاس‌های آموزشی لازم در کشور انگلیس یا شرکت داده پردازی ایران حضور یافته‌اند. تعداد افرادی که با این محصول نرافزارهای کاربردی نوشته‌اند زیاد می‌باشد. اکثر تولید کنندگان نرم افزار بصورت کلاینت‌سرور و از طریق ODBC کاربردهایشان را می‌نویسند. با توجه با محصول استراتژیک آی‌بی‌ام بنام Websphere Application server، مناسب است که کاربردها را بر روی Internet منتقل نمود تا دسترسی کاربر از طریق Internet بصورت راحت و بدون ترس از ویروس و نقاط ضعف رایانه‌های رایج انجام پذیرد.
پشتیبانی و نگهداری ADABAS در ایران از بدو ورود آن بصورت خیلی ضعیف ارائه شد و در حال حاضر پشتیبانی مناسبی برای آن وجود ندارد. تعداد نفرات برای پشتیبانی آن کم است و کاربردهایی که از قبل با این محصول نوشته شده است، بدون ارتقا و بهبود در حال اجرا می‌باشند.

حق امتیاز یا لیسانس نرم‌افزار

بانک اطلاعاتی دی‌بی۲ بدون لیسانس بوده و با قیمت خیلی کم در دسترس سازمانها قرار می‌گیرد. ولی بانک اطلاعاتی آداباس با لیسانس بوده و با قیمت خیلی زیاد در دسترس قرار می‌گیرد . حدوداً یک نسخه آن بر روی محیط‌های او-اس-۳۹۰ یا زد-او-اس (Z/OS) بیش از یک میلیون دلار قیمت دارد. محصول بدون لیسانس با پشتیبانی خوب، قیمت پائین و بدون اشکال، بهتر از محصولی با لیسانس گمراه کننده، قیمت گزاف و بدون پشتیبانی می‌باشد که با خود اشکالات عدیده‌ای را به همراه می‌آورد.

آموزش

آموزش بانک اطلاعاتی DB2 در کشور انگلیس، و ایران انجام می‌گیرد که همه از کیفیت عالی برخوردار می‌باشند.
آموزش بانک اطلاعاتی ADABAS بیشتر در کشور آلمان و ایران انجام می‌گیرد که دارای کیفیت عالی میباشند.

مستندات

کتاب‌ها و مقالات متعددی از طریق شرکت IBM (که خود یکی از بزرگترین انتشاراتی‌های دنیا می‌باشد) هر لحظه در رابطه با DB2 و محصولات جانبی آن انجام می‌گیرد. به علت سابقه طولانی در این امر، نوشته‌های آن بصورت روان و ساخت یافته می‌باشند که هر کاربر می‌تواند موضوعات مورد توجه خود را براحتی و به آسانی مورد مطالعه قرار دهد.
کتاب ها و مقالات در رابطه با محصولات SoftWare AG یک نقص کلی دارند که از شرکت آلمانی آن می باشد. بدین معنی که کتابها و مقالات اول بزبان آلمانی نوشته شده و بعد توسط مترجمین به زبان انگلیسی ترجمه می‌شوند. به سبب این ترجمه، راحتی و روانی نوشتار حذف شده و در مواردی کیفیت آن پائین می‌آید. نکته دیگر اینکه قدرت انتشاراتی آن به اندازه آی‌بی‌ام نبوده و دسته بندی موضوعات در مقایسه با کتابهای آی‌بی‌ام، ساخت یافته نمی‌باشند. در مواردی هم برای یافتن یک مطلب، بایستی کتابهای متعددی را مطالعه نمود.