آموزش: چگونه رزومه حرفه ای بنویسیم
اگر به دنبال کار هستید و قصد دارید در شرکتی استخدام شوید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که تقاضای خود را برای شغل مورد علاقهتان به شرکت مورد نظر بفرستید. در همه جای دنیا یک روش استاندارد برای انجام این کار وجود دارد و آن فرستادن رزومه است. درواقع رزومه معرفینامهای از وضعیت تحصیلی و تجربیات کاری شما است که یک دید کلی از شخصیت شما به کارفرما میدهد. نوشتن رزومه یک کار سلیقهای است؛ اما مطمئنا هر چقدر حرفهایتر نوشته شود تأثیر بهتری بر کارفرما خواهد گذاشت.
بعضی از شرکتها رزومهی متقاضیان را از طریق ایمیل دریافت میکنند و برخی از آنها از متقاضیان میخواهند که رزومهی خود را پست کنند یا آن را از طریق فکس ارسال کنند. پس بهترین کار این است که یک نسخهی پیدیاف (PDF) از رزومهی خود بسازید و آن را برای شرکتها بفرستید یا در صورت نیاز، آن را بهراحتی چاپ و ارسال کنید. اگر هنوز اقدام به نوشتن رزومهی خود نکردهاید یا قصد دارید یک رزومهی حرفهایتر طراحی کنید، یک فایل ورد (word) باز کنید و مراحلی را که در ادامهی این مقالهی زومیت آورده شده است، انجام دهید.
resume
قدم اول: نوع رزومهی خود را مشخص کنید
در اولین مرحله باید تصمیم بگیرید چه نوع رزومهای قصد دارید تهیه کنید. بهطور کلی رزومهها به ۳ دستهی زمانبندی معکوس، کارکردی و ترکیبی تقسیمبندی میشود. هر نوع رزومه مزایا و معایبی دارد که در ادامه بیشتر توضیح میدهیم:
۱- رزومهی زمانبندی معکوس
این روش یک روش سنتی برای نوشتن رزومه است که کاملا انعطافپذیر و برای هر سطح از تجربهی کاری قابل استفاده است.
موارد استفاده:
برای نشان دادن پیشرفت کاری بهصورت افزایشی
برای ارسال درخواست در یک موقعیت شغلی مشابه
برای ارتقاء موقعیت شغلی
موارد عدم استفاده:
زمانی که فاصلهی زیادی بین تاریخ سوابق کاری وجود داشته باشد
زمانی که بخواهید مسیر کاری خود را عوض کنید
زمانی که هر چند ماه یکبار شغل خود را تغییر داده باشید
۲- رزومهی کارکردی
رزومهی زمانبندی بر روند پیشرفت شغلی شما تأکید میکند؛ درحالیکه رزومهی کارکردی بیشتر بر تواناییها و مهارتهای شما تمرکز میکند. از آنجایی که این مدل رزومه روی صلاحیتهای هر فرد تأکید میکند، برای افرادی مناسب است که در تجربههای خود حرفهای شدهاند.
موارد استفاده:
زمانی که فاصلهی زیادی بین تاریخ سوابق کاری وجود داشته باشد
زمانی که بخواهید در صنعت دیگری فعالیت کنید
زمانی که بخواهید مجموعهای از مهارتهای خاص را پررنگتر کنید
موارد عدم استفاده:
زمانی که بخواهید پیشرفت کاری خود را بهصورت افزایشی نشان دهید
زمانی که تجربهی زیادی برای یک تخصص نداشته باشید
زمانی که فاقد مهارتهای قابل انتقال باشید
۳- رزومهی ترکیبی
این نوع رزومه، ترکیبی از رزومههای زمانبندی معکوس و کارکردی است. در ساختار این رزومه بر صلاحیتهای شما تأکید و تجربههای کار حرفهای نیز در آن ذکر میشود. این مدل رزومه برای افرادی مناسب است که تجربهی حرفهای در یک صنعت مشخص دارند.
موارد استفاده:
زمانی که بخواهید مجموعهای از مهارتها خاص خود را در یک شغل مشخص پررنگ کنید
زمانی که بخواهید مسیر شغلی خود را عوض کنید
زمانی که در شغل مورد تقاضای خود بسیار حرفهای باشید
موارد عدم استفاده:
زمانی که بخواهید تحصیلات خود را پررنگ کنید
زمانی که تجربهی کافی نداشته باشید
زمانی که به تازگی بخواهید کار کردن را آغاز کنید
resume
قدم دوم: ترتیب وارد کردن اطلاعات
فراموش نکنید که وارد کردن اطلاعات، به نوع رزومهای که در مرحلهی قبل توضیح دادهایم بستگی دارد. این مرحله یک راهنمای عمومی از اطلاعاتی است که باید در حالت کلی در رزومهی خود داشته باشید. در پایان این بخش ترتیب ورود اطلاعات را برای هر ۳ نوع رزومه بررسی میکنیم.
۱- اطلاعات تماس
شما در این بخش باید خودتان را بهطور مختصر معرفی کنید و نیازی نیست که برچسب خاصی مانند اطلاعات تماس یا جزئیات تماس را در عنوان ذکر کنید. ترتیب قرار گرفتن اطلاعات بهصورت زیر است:
نام و نام خانوادگی
آدرس پستی (میتوانید تنها به نوشتن محدودهی محل سکونت اکتفا کنید.)
شماره تماس (اگر تلفن خود را روی پیغامگیر صوتی میگذارید، بهتر است از یک متن رسمی استفاده کنید.)
آدرس ایمیل (حتما یک ایمیل با آدرس حرفهای بسازید و در آن از کلمات عامیانه استفاده نکنید.)
لینک گالری نمونهکارها (اگر نمونهکار مرتبط با شغل مورد تقاضای خود دارید، میتوانید لینک پرتفولیوی آن را وارد کنید.)
لینک پروفایل لینکدین (اطلاعات خود را در سایت لینکدین تنظیم و لینک آن را در این قسمت وارد کنید.)
۲- معرفی
متقاضیان در این بخش نیز مانند مرحلهی اول میتوانند یکی از ۳ دستهبندی خلاصهی صلاحیتها، اهداف شغلی و پروفایل حرفهای را انتخاب کنند. هدف از نوشتن این بخش رزومه این است که تجربهها و مهارتهای شما را پررنگ کند و به کارفرما توضیح دهد که شما چگونه میتوانید نقش مثبتی در شرکت آنها ایفا کنید. در ادامه به شما میگوییم چه اطلاعاتی برای هر دستهبندی باید در رزومه وارد کنید.
خلاصهی صلاحیتها
یک لیست گلولهدار که ۴ تا ۶ مرحله دارد درست کنید و در آن مهمترین صلاحیتهایی را که تا به حال کسب کردهاید، به زبان خودتان بنویسید.
موارد استفاده:
زمانی که بخواهید برای شغلی درخواست دهید که به تواناییهای جدی احتیاج داشته باشد
زمانی که دارای تجارب حرفهای در یک صنعت مشخص هستید
زمانی که مهارتهای مختلف داشته باشید
موارد عدم استفاده:
زمانی که تجربهی کافی نداشته باشید
زمانی که مهارت ویژهای نداشته باشید
زمانی که سطح دستاوردهایتان قابل اندازهگیری نباشد
اهداف شغلی
این مدل مقدمه مخصوص افرادی است که تجربه کاری کافی ندارند و قصد دارند برای اولین بار در یک شرکت مشغول به کار شوند. آنها در این قسمت باید مهارتهای خود را توضیح بدهند و بگویند چگونه میتوانند به پیشرفت شرکت کمک کنند.
موارد استفاده:
زمانی که تجربهی کاری نداشته باشید
زمانی که تخصص حرفهای در یک صنعت ندارید
زمانی که به تازگی از دانشگاه فارغالتحصیل شده باشید
موارد عدم استفاده:
زمانی که مهارتهای حرفهای در یک صنعت خاص داشته باشید
زمانی که بخواهید مسیر شغلی خود را عوض کنید
پروفایل حرفهای
پروفایل حرفهای ترکیبی از دو مورد قبلی است که معمولا در یک پاراگراف و بهصورت یک لیست گلولهدار نوشته میشود.
موارد استفاده:
زمانی که دستاوردهای مهمی در گذشته داشته باشید
زمانی که بخواهید برای یک موقعیت شغلی مشابه در همان صنعت درخواست دهید
زمانی که تجربهی خوبی در رشتهی مورد تقاضای خود داشته باشید
موارد عدم استفاده:
زمانی که تجربهی کاری نداشته باشید
زمانی که به تازگی از دانشگاه فارغالتحصیل شده باشید
زمانی که سطح دستاوردهایتان قابل اندازهگیری نباشد
درنهایت زمانی که تصمیم گرفتید کدام مهارتهای خود را بنویسید، سعی کنید آنها را بهگونهای به شغل مورد نظر خود ربط دهید. مهارتهایی را که در آگهی شغلی درخواست شده است، عینا کپی نکنید. این قسمت را با زبان خودتان بنویسید و از کلمات رایج در صنعت مورد تقاضا استفاده کنید.
resume
۳- تجربههای حرفهای
این قسمت بخش اصلی رزومهی شما است. بعضیها این قسمت را با عنوان «تجارب مرتبط» یا «تجارب کاری» معرفی میکنند؛ اما بهتر است که با عنوان «تجارب حرفهای» معرفی شود.
به یاد داشته باشید که باید تجارب کاری خود را با ترتیب زمانی معکوس بنویسید و تنها تجاربی را وارد لیست کنید که با شغل مورد تقاضای شما مرتبط باشند. نام شرکت، محل آن، سمتی که در آنجا داشتهاید و تاریخ استخدام خود را به ماه یا سال در آن وارد کنید. اگر همچنان در شرکتی مشغول به کار هستید، این موضوع را نیز عنوان کنید. معمولا هر تجربهی کاری در ۳ تا ۵ خط لیست گلولهدار تعریف میشود. برای اینکه جملات تأثیرگذارتری داشته باشید، وجوه فعلی را در ابتدای جمله بیاورید تا توجه کارفرما بیشتر جلب شود؛ به عنوان مثال بنویسید: «توسعهدهندهی ترکیب رسانهها برای تمام پروژههای شرکت و افزایش میزان فروش کلی بهاندازهی ۸ درصد.»
۴- تحصیلات
بخش تحصیلات نشاندهندهی دانش علمی شما است؛ بنابراین باید با دقت زیادی تکمیل شود. قسمت تحصیلات و قسمت تجربههای حرفهای مکمل هم هستند. بهعنوان مثال افرادی که تجربههای حرفهای ندارند و به تازگی فارغالتحصیل شدهاند، باید روی این قسمت بیشتر تمرکز کنند و افرادی که شرایط برعکس دارند، میتوانند توضیحات مختصری در این قسمت وارد کنندو تمرکز خود را روی بخش تجربههای حرفهای بگذارند. اطلاعاتی که باید در این قسمت وارد شوند عبارتاند از:
نام دانشگاه یا مدرسهای که در آن تحصیل کردهاید (اگر مدرک دانشگاهی دارید نیاز نیست دبیرستان خود را وارد کنید. اما در غیر این صورت حتما نام مدرسهی خود را ذکر کنید.)
محل دانشگاه یا مدرسه (شهر یا کشوری که در آن درس خواندهاید)
تاریخ فارغالتحصیلی
عنوان مدرک
معدل (تنها درصورتیکه معدل بالایی کسب کردهاید آن را در این قسمت وارد کنید.)
resume
۵- بخشهای اضافه
تا اینجای کار شما اطلاعات اصلی را نوشتهاید. در این قسمت میتوانید آنها را تقویت کنید.
گواهینامهها
گواهینامهها مهمترین اطلاعاتی هستند که باید در این قسمت وارد شوند. اما وارد کردن آنها به زمینه کاری بستگی دارد که میخواهید برای آن تقاضا دهید. بهعنوان مثال پرستاری شغلی است که حتما به مدرک معتبر احتیاج دارد؛ درصورتیکه خدمات مشتریها نیاز به مدرک خاصی ندارد. بنابراین همهی مدارکی که فکر میکنید برای یک عنوان شغلی لازم هستند و شما آنها را کسب کردهاید، در این قسمت وارد کنید.
انتشارات
این قسمت بیشتر مورد استفادهی دانشجویانی قرار میگیرد که فارغالتحصیل شدهاند و در دوران تحصیل خود مقالههای مرتبط چاپ کردهاند. مقالات خود را با ترتیب زمانی معکوس وارد کنید و مقالههای را که در دست چاپ دارید نیز ذکر کنید.
جوایز/ افتخارات/ فعالیتها
نوشتن جوایز و افتخاراتی که در زمینههای کاری کسب کردهاید باعث تمایز شما از دیگر رزومهها میشود و رقابت را برای شما آسانتر میکند. اگر موارد زیادی برای پر کردن این قسمت دارید، میتوانید آنها را با عناوین کمکهای مالی، افتخارات دانشگاهی، بورس تحصیلی و موقعیتهای داوطلبانه جدا کنید.
مهارتهای فنی
بعضی از مشاغل، مخصوصا مشاغل حوزهی آیتی و مهندسی به مهارتهای فنی و دستی احتیاج دارند. البته این بخش نیز باید با توجه به شغل مورد تقاضای شما تکمیل شود. برای منظمتر کردن این بخش میتوانید آن را دستهبندی کنید؛ بهعنوان مثال مهارتهای نرمافزاری و برنامهنویسی را جدا کنید:
نرمافزار: دارای مهارت حرفهای در استفاده از مایکروسافت آفیس و پایگاه دادهی اوراکل
زبانهای برنامهنویسی: مهارت در برنامهنویسی به زبانهای ++HTML، C و Python
مهارتهای اضافه
این قسمت شامل مهارتهایی میشود که داشتن آنها تقریبا در همهی صنایع یک امتیاز مثبت به حساب میآید؛ مانند دانستن زبان دوم و دانش استفاده از کامپیوتر.
ترتیب ورود اطلاعات برای رزومهی زمانبندی معکوس
۱- اطلاعات تماس
۲- معرفی
۳- تجارب حرفهای
۴- اطلاعات تحصیلی
۵- مهارتهای اضافه
ترتیب ورود اطلاعات برای رزومهی کارکردی
۱- اطلاعات تماس
۲- خلاصهی صلاحیتها
۳- مهارتهای مرتبط
۴- تجارب حرفهای
ترتیب ورود اطلاعات برای رزومهی ترکیبی
۱- اطلاعات تماس
۲- پروفایل حرفهای یا خلاصهی صلاحیتها
۳- مهارتهای اضافه
۴- تجارب حرفهای
۵- تحصیلات
resume
قدم سوم: طراحی رزومه
تا این مرحله بخش سخت ماجرا به پایان رسیده است و رزومهی شما محتوای خوبی برای ارائه به کارفرما دارد و حالا نوبت آن است که کمی به آن شخصیت بدهید.
۱- تعداد صفحات
تعیین یک استاندارد برای تعداد صفحات رزومه یکی از بحثبرانگیزترین کاراهای ممکن است. افراد زیادی معتقدند یک رزومهی خوب باید در یک صفحه و بهصورت خلاصه نوشته شده باشد. در حالی که برخی دیگر معتقدند اگر توضیحات زیادی داشته باشد، اشکالی ندارد که در چند صفحه نوشته شود. قانون خاصی برای این موضوع وجود ندارد. اگر احساس میکنید که نمیتوانید تجارب کاری و مهارتهای خود را در یک صفحه بنویسید، ایرادی ندارد که آنها را در ۲ یا نهایتا ۳ صفحه توضیح دهید. به یاد داشته باشید که تعداد صفحات رزومه نشاندهندهی توانایی یا ناتوانی شما نیست؛ بنابراین از زیادهگویی بپرهیزید و آن را تا جای ممکن خلاصه کنید.
۲- بایدها و نبایدهای فونت و اندازه
تعیین فونت و اندازهی آن به اولویتهای شما برمیگردد. شما هیچ موقع نمیدانید که کارفرما چه فونت و چه اندازهای را میپسندد؛ اما با این حال بهتر است که با یک سری بایدها و نبایدهای آن آشنا شوید.
بایدها:
فونتهایی را انتخاب کنید که راحت خوانده شوند
برای کل رزومه از یک فرم استفاده کنید
عناوین را با سایز بزرگتر بنویسید
فونتی را انتخاب کنید که مناسب اندازهی قلم شما باشد
نبایدها:
برای اینکه همهی مطالب را در یک صفحه جا دهید، از اندازهی قلم کوچک استفاده نکنید
از سایز یکسان برای نوشتن همهی بخشها استفاده نکنید
همانطور که گفتیم، قانون خاصی برای انتخاب نام و اندازهی فونت وجود ندارد؛ اما اگر رزومهی شما طوری نوشته شود که کارفرما برای خواندن آن نیاز به دقت فراوان داشته باشد شک نکنید که را دور خواهد انداخت. برای رزومههای فارسی از فونتهای زیر مجموعهی نازنین، لوتوس و زر با سایز ۱۴ استفاده کنید؛ اما اگر میخواهید رزومهی خود را به زبان انگلیسی بنویسید، بهتر است از فونتهای زیر مجموعهی Serif و Sans Serif استفاده کنید. فونتهای Serif زمانی که روی کاغذ چاپ میشوند زیباتر هستند و فونتهای Sans Serif برای نسخههای الکترونیکی زیباتر هستند.
فونتهای معروف Serif:اTimes New Roman، Georgia، Bookman Old Style، Century Gothic
فونتهای معروف San Serif:اArial، Helvetica، Tahoma، Calibri
resume
۳- خطها
خطها بین بخشهای مختلف رزومه فاصله ایجاد میکنند و درنتیجه خواندن آن برای کارفرما راحتتر میشود. استفاده از خطهای خالی برای خوانا کردن متن نیز کاملا سلیقهای است؛ اما بهتر است که بین عناوین اصلی گذاشته شود. در ضمن به یاد داشته باشید که نباید از فواصل زیاد برای جدا کردن قسمتهای کوچک استفاده کنید؛ زیرا خوانایی رزومهی شما را پایین میآورد.
۴- حاشیهها
حاشیهها اولین چیزی هستند که با اولین نگاه به رزومهی شما خودشان را نشان میدهند. بنابراین خیلی مهم است که آنها را به دقت تنظیم کنید. اگر رزومهی کوتاهی دارید، بهتر است که از همان استاندارد ورد برای تعیین اندازهی حاشیه استفاده کنید؛ اما اگر تجارب و مهارتهای زیادی دارید، میتوانید از حاشیهها کاسته و به فضای متن خود اضافه کنید. فراموش نکنید که کم کردن حاشیهها خوانایی متن را کاهش میدهند، پس بهتر است که در این کار زیادهروی نکنید.
اگر تمام مراحل گفتهشده را انجام دادهاید؛ یعنی ساخت رزومهی شما به پایان رسیده است. اکنون کافی است یک نسخهی پیدیاف از فایل ورد خود تهیه کنید و آن را برای شرکتهای متقاضی ارسال کنید. تلفن و آدرس ایمیلی را که در رزومهی خود وارد کردهاید، دائما چک کنید و خودتان را برای مرحلهی مصاحبهی حضوری آماده کنید.
